Cum laude promoveren kan niet meer op de UT

| Rense Kuipers

Het predicaat ‘cum laude’ verdwijnt per 1 januari uit het promotiereglement van de UT. De onderscheiding zou niet berusten op objectieve maatstaven en nadelig uitpakken voor vrouwelijke promovendi.

Photo by: Frans Nikkels
Archief U-Today, bij een promotieceremonie vorig jaar.

Het College van Promoties past het promotiereglement aan, waardoor de cum laude-onderscheiding verdwijnt. Dat predicaat is bedoeld als erkenning voor een proefschrift van ‘excellente wetenschappelijke kwaliteit’, maar blijkt in de praktijk niet objectief tot stand te kunnen komen. Daarnaast pakt het ‘systematisch nadelig uit voor vrouwelijke promovendi’, zo liet rector Tom Veldkamp woensdagochtend aan de universiteitsraad weten.

Lekenpraatje

Ook een merkbare wijziging is in de promotieplechtigheid zelf, zo staat in een bericht op de service portal van de UT. Het lekenpraatje was eerst geen onderdeel van de officiële ceremonie – en een commissie hoefde daar niet bij te zijn. Dat verandert: het lekenpraatje wordt onderdeel van de verdediging, die in totaal één uur duurt. Alle commissieleden, inclusief extern, dragen een toga en baret. Dat is een gevolg van de recente verruiming van het promotierecht.

Beoordeling op de schop

Naast het afschaffen van het cum laude promoveren en de ceremonies, past het College van Promoties het reglement op andere vlakken aan. Zo komt er formeel een begeleidingsteam, bestaande uit één promotor en maximaal drie promotoren. Daarbij komt er formeel een dagelijks begeleider: één lid uit het begeleidingsteam die het eerste aanspreekpunt is voor een promovendus. Dat moet ieders rollen, verantwoordelijkheden en verwachtingen duidelijker maken.

De beoordeling van een proefschrift gaat ook ietwat op de schop. Het vernieuwde reglement maakt onderscheid tussen een manuscriptcommissie – die het conceptproefschrift beoordeelt – en een promotiecommissie. Laatstgenoemde bestaat uit de manuscriptcommissie, aangevuld met een voorzitter, het begeleidingsteam en eventuele ‘bijzondere opponenten’. Een ‘rubric’ met vijf beoordelingscriteria moet een commissie helpen om ‘consistent en transparant’ een proefschrift te beoordelen.

Nieuwe documenten

Promovendi moeten ook nieuwe documenten aanleveren. Het gaat hierbij om een auteursverklaring, om de eigen bijdrage aan het proefschrift te omschrijven, en een researchdatamanagementverklaring om inzicht te geven in de onderzoeksdata.

De veranderingen gaan in per 1 januari, al geldt voor sommige wijzigingen een overgangsbepaling.

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.