Kees promoveert op z’n 88e: ‘heb er aardigheid aan’

| Martin ter Denge

Na vier jaar onderzoek promoveert op 17 oktober Kees van ’t Land op procesveiligheid, onder hoogleraar Meik Franke van TNW. Tot zover bijna wekelijkse kost bij de UT, behalve dat Van ‘t Land het doet op de respectabele leeftijd van 88 jaar. In gesprek met een gedreven mens.

Na een fietsongeluk (‘Dat was op 31 januari 2021.’) gaat lopen niet meer zo vlot. ‘Ik was altijd van de hockey en tennis, maar met het revalideren kwam het besef dat dat niet meer zou gaan. En het was ook nog eens coronatijd.’ Des te meer reden voor de van oorsprong Haagse Van ’t Land om op zijn messcherpe geest te vertrouwen. En die zit nooit stil. ‘Ik dacht: wat kan ik dan nog wel? Anderen hebben plezier aan bridgen. Ik schrijf gewoon graag boeken en artikelen.’

Publicatiekanon

Daarom heeft hij voor de officiële goedkeuring van zijn proefschrift getiteld Intrinsic continuous process safeguarding in april ook al een artikel in wetenschappelijk tijdschrift American Chemical Society gepubliceerd en onlangs een opiniestuk ingezonden voor vakblad De Ingenieur. ‘Het publieke debat gaat tegenwoordig vaak over kleine kernreactoren. Die zouden beter zijn dan één grote. Ik vind dat geen goed idee, want naast de moeilijk controleerbare veiligheid kost het gewoon veel geld. En dus klim ik in de pen. Daar heb ik aardigheid aan.’

Ondertussen mailt hij nog met een scheepsbouwer, die oceaanschepen op kernenergie wil laten varen. Ook dat vind hij niet oké. ‘Wat nou als zo’n ding zinkt tot vijf kilometer diepte? Hoe haal je dat op een verantwoorde manier weer naar boven? Daar kreeg ik geen antwoord op.’

Veiligheid is dus helemaal zijn ding. Daar gaat zijn proefschrift dan ook over. ‘Kort door de bocht komt het erop neer; als je op industriële schaal een chemisch proces hebt, zorg dan dat het zichzelf bij calamiteiten kan afsluiten of uitdoven of dat je er zelf zo ver mogelijk uit de buurt blijft.’

Akzo Nobel

Van ’t Land is UT’er van het eerste uur. Hij is in 1964 bij de eerste lichting studenten Chemische Technologie aan de Technische Hogeschool Twente, de voorloper van de UT. Na zijn afstuderen in 1971 kan hij aan de slag bij bij Akzo Nobel, waar hij 32 jaar op de onderzoeksafdeling werkt. Daar worden hem zijn goedbedoelde, maar ongevraagde adviezen niet altijd in dank afgenomen. En dat weet hij ook wel. ‘Er zei eens een Amerikaan die bij ons werkte —die kunnen het zo mooi brengen—, ‘Collega A noemt een onderwerp, even later Collega B ook, en daarna geeft Kees er een lezing van een kwartier over’.’

In het jaar 2000 stuurt Akzo Nobel alle oudere medewerkers boven de 57 met vervroegd pensioen. ‘Anderen van mijn lichting gooiden hun hoed in de lucht, zo blij dat ze waren. Ik vond het helemaal niet leuk, ik was nog lang niet klaar.’ Hij besluit voor zichzelf te beginnen als adviseur voor chemische procesveiligheid. ‘Het scheelt dat Akzo me direct weer inhuurde als freelancer.’ Ook stond hij nog een tijd voor de klas.

Mantelzorger

Waarom hij pas in oktober zijn proefschrift verdedigt en niet al in april? De praatgrage Van ’t Land valt stil. Zijn gezicht versombert en zijn handen beven. ‘Nu moet ik me even vermannen. Het stond gepland voor april, maar toen overleed mijn vrouw Annechien. We zijn 66 jaar getrouwd geweest.’ Ze steunde hem in alles en spoorde hem aan ermee door te gaan. ‘De laatste jaren was ik haar mantelzorger. Tegen het einde lag ze hier dagelijks op een bed in de kamer. Dan zat ik ernaast aan mijn proefschrift te werken.’

Old school

Meik Franke, promotor van Van ’t Land, is erg onder de indruk van diens scherpe geest en discipline. ‘Meneer van ’t Land staat ondanks zijn hoge leeftijd vol in het leven. Hij leest drie kranten, twee Nederlandse en één Duitse, is zeer betrokken en discussieert graag over het wereldnieuws. Hij is old school en werkt ontzettend nauwgezet en gedisciplineerd. Ieder overleg en iedere uitwisseling wordt genummerd en gearchiveerd. Hij werkte van maandag tot zondag, structureel vijf à zes uur per dag. Ondertussen zorgde hij voor zijn vrouw.’

Of Van ’t Land trots is op zijn promotie? Hij pakt een dikke pil van vijfhonderd pagina’s van een stapel. ‘Ik heb vijf boeken over verschillende onderwerpen geschreven. Maar van zo’n promotie maken ze een heel gedoe.’

Aan stoppen denkt hij niet. Sterker nog, het smaakt naar meer. ‘Ik heb Meik gevraagd of hij niet een paar klusjes voor me heeft.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.