Uraad twijfelt over ingenieursopleiding in Amsterdam

| Rik Visschedijk

De voorgenomen nevenvestiging van de bachelor Mechanical Engineering bij de Vrije Universiteit in Amsterdam staat op losse schroeven. De Universiteitsraad toonde zich woensdagmiddag kritisch over het plan. Grootste struikelblokken: de verwachte toename van werkdruk en de bekostiging van onderzoek.

Photo by: Gijs van Ouwerkerk

In de woensdag ingelaste Uraad-vergadering moest een van de laatste hindernissen genomen worden: instemming van de UT-vertegenwoordiging. De deadline voor de nieuwe opleiding is 1 oktober, want dan kunnen studenten zich inschrijven voor de bachelor op Studielink.

Wind van voren

Het CvB kreeg echter van twee kanten de wind van voren. De studentenfracties vroegen zich af of het realistisch is dat er op termijn tweehonderd studenten instromen in de bachelor. ‘Hoe is het vervoer tussen Amsterdam en Enschede geregeld? En waar gaan kunnen ze in Twente overnachten?’, wilde Julia Brevoord (DAS) weten. Ze betwijfelt of parttime studeren in ‘het verre Enschede’ interessant is voor randstedelijke studenten. ‘Hoe ga je Enschede verkopen aan vwo’ers die in Amsterdam wonen of daar een kamer willen betrekken?’

Willemijn Luiten (UReka) wilde waken voor Amsterdamse studenten die hier alleen hun vakken volgen en niet deelnemen aan het verenigingsleven. ‘Het activisme is juist kenmerkend voor de UT’, zei ze. Uraad-voorzitter Herbert Wormeester benadrukte dat hier duidelijkheid over moet zijn. ‘We moeten al snel beginnen met de marketing van de opleiding en dan moeten dit soort vragen beantwoord zijn.’

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

‘Het verbaast me dat deze raad een andere mening is toegedaan dan de faculteitsraad van Engineering Technology ‘, verzuchtte collegevoorzitter Victor van de Chijs na bijna een uur discussiëren. De faculteitsraad ET gaf een positief advies evenals de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs om de bekostigde opleiding te verzorgen in Amsterdam.

Van der Chijs: ‘Natuurlijk begrijp ik dat jullie vragen hebben. Maar we tonen ons een ondernemende universiteit die haar maatschappelijke verantwoordelijkheid wil nemen.’ Daarmee doelde hij op het groeiend tekort aan ingenieurs in Nederland. De UT en de VU verwachten die doelgroep aan te boren in de regio Noord-Holland, Flevoland en de kop van Zuid-Holland, waar een dergelijke bachelor niet wordt aangeboden. Daarnaast hoopt de UT op een toename van de masterinstroom. De bachelorstudenten brengen namelijk zo’n twintig procent van de opleidingstijd in Enschede door.

Goedkoop slapen in blokhut

De collegevoorzitter beaamde dat er haast is. ‘Zoals ik het zie, krijgen deze studenten twee keer een studentenleven: in Enschede én in Amsterdam.’ De kosten van het reizen en de overnachtingen in Enschede zijn voor de student zelf, zei hij. ‘Ze hebben een ov-kaart en slapen kan bij vrienden, familie of in een hotel. Maar we denken er ook over de blokhutten op de campus te upgraden. Daar kunnen ze voor een tientje per nacht overnachten.’

Dan is er nog de vraag wélke studenten hun weg naar de bachelor vinden. Volgens Van der Chijs is het niet de bedoeling dat er louter internationale studenten instromen. ‘Al is dit ongetwijfeld een interessante studie voor hen’, zei hij. ‘Daarom willen we sturen op de instroom. Hoe? Door bijvoorbeeld het instellingstarief voor niet-EU-studenten te verhogen of door een keuzevak in het Nederlands aan te bieden. Maar dat is allemaal nog koffiedikkijken. We moeten eerst beginnen met het opzetten van de opleiding. Dat is echt work in progress.’

Realistisch en haalbaar

De Uraad stemde uiteindelijk niet in met de plannen zoals die er nu liggen. ‘Wij als universiteitsraad moeten ons uitspreken of we deze plannen realistisch en uitvoerbaar vinden’, memoreerde Dick Meijer (PvdUT) de taak van de raad. ‘We hebben afgesproken dat we bij nieuw beleid altijd kijken naar de werkdruk.’

'De UT heeft al een probleem als het gaat om de onderzoeksbekostiging'

Meijer is bang dat de beoogde ene docent voor dertig studenten de werkdruk in de hand werkt. Gaat de UT het wetenschappelijk personeel wel vinden? Daarnaast mist hij in de aangeleverde stukken een goede specificatie van de inkomsten en uitgaven. ‘En hoe zit het met de onderzoekstaak, hoe ga je dat betalen? Deze universiteit heeft al een probleem als het gaat om de onderzoeksbekostiging en financiering uit de tweede en derde geldstroom.’

Mirjam Bult, vicevoorzitter CvB, zei dat de UT juist een heel interessante aanbieding heeft voor wetenschappelijk personeel. Grotendeels werken in het engineering-domein in Amsterdam is uniek, zei ze. En de druk op onderzoek, die is er altijd. ‘Je kunt ook de inverdientargets van de wetenschappers verhogen.’ Die zouden dus meer externe middelen moeten binnenhalen.

‘Meer geld uit sectorplannen’

Rector Thom Palstra voegde toe dat hij meer onderzoeksgeld verwacht. ‘De sectorplannen krijgen vorm en het is heel waarschijnlijk dat de regering meer middelen beschikbaar stelt. Met mijn vertrouwen dat we de inverdientargets halen, maak ik me echt geen zorgen over de onderzoeksbekostiging.’

Collegevoorzitter Van der Chijs zei de bezwaren van de Uraad te begrijpen, en met een beetje meer tijd de vragen beter te kunnen beantwoorden. Tijd die de raadsleden kunnen gebruiken om de sectorplannen eens goed onder de loep te nemen, opperde voorzitter Herbert Wormeester.

Medio september volgt een beslissende raadsvergadering over de kwestie. Dan is het hom of kuit. ‘Dit is een eenmalige kans’, aldus collegevoorzitter Van der Chijs. ‘We moeten nog veel uitzoeken, maar dat hoort erbij. We hebben het momentum. Het is nu doorpakken, of helemaal niet.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.