Wat is de Open Science Week?
‘Een week vol workshops en kennissessies waarin we kijken hoe wetenschap toegankelijker kan. Dat betekent paneldiscussies, interviews met een aantal decanen en vicedecanen, brainstormsessies, minilezingen en workshops. Het gaat bijvoorbeeld over in meerdere talen te publiceren of je onderzoek op een interactievere manier te publiceren, maar ook over datadeling en burgerparticipatie. Zo’n beetje alle universiteiten zijn bij het initiatief aangesloten, dus je kunt er ook voor kiezen om lezingen op andere locaties te bezoeken.’
Waarom de Open Science Week?
‘We werken met publiek geld, dus heeft de burger recht op inzage. Maar wetenschap betekent nu vaak artikelen publiceren in wetenschapsbladen met een betaalmuur. Dat staat open communicatie in de weg en vertraagt de boel. Bovendien verdienen de bladen er dan geld aan, terwijl de wetenschapper bij wijze van spreken ‘al het werk doet’. Deze week bekijken we hoe het anders kan.’
Waarom is dat belangrijk?
‘Het is belangrijk dat we onze deuren openstellen om wetenschappelijk onderzoek en uitwisseling te versnellen en kennisverbreding toe te staan op manieren die eerder niet mogelijk waren. Als je alles voor jezelf houdt, weet niemand er verder van en heeft de wereld er niks aan. Door continue uitwisseling komen we er ook sneller achter of iets al eens onderzocht is en kunnen we daar op voortborduren.’
Er is in deze onzekere tijden veel te doen over kennis in kwade handen. Hoe zit het met de kennisveiligheid?
‘Ik denk dat je het per geval moet beoordelen. Er zijn maar weinig wetenschappers die bewust technologie ontwikkelen voor militaire doeleinden. En ook in het gesloten systeem kan iemand met de juiste middelen en kwade bedoelingen al bij alle onderzoeken. Dat valt eigenlijk niet te voorkomen.’
‘Door het allemaal open te stellen kunnen er ook sneller maatregelen tegen die kwade praktijken genomen worden. Er is geen standaard oplossing. De Nederlandse Gedragscode voor Wetenschappelijke Integriteit schrijft sowieso al openheid voor.’
Hoeveel inschrijvingen heb je al?
Dat is lastig te zeggen, omdat het allemaal vrij toegankelijk is. Voor het openingsevent hebben we nu zo’n dertig inschrijvingen. Voor de workshops verwachten we een gemiddelde van tien deelnemers. We hopen dat het wat meer gaat rondzingen en mensen uiteindelijk toch nog besluiten te komen.'
