De studenten civiele techniek Jeroen Terlouw (23) en Marjon van Orsouw (24) vertrekken deze week voor drie maanden naar Dar es Salaam in Tanzania. Doel: de bevolking daar op de fiets te krijgen. Geen gemakkelijke klus. `Men kijkt er daar anders tegenaan dan hier.'
Drijvende kracht achter de stageopdracht in Tanzania is het Utrechtse bedrijf I-CE, wat staat voor Interface for Cycling Expertise. Het bedrijf biedt ondersteuning aan overheden, organisaties en lobbygroepen in binnen- en buitenland als het gaat om het gebruik van de fiets als vervoermiddel. Om dit doel te bereiken worden jaarlijks studenten zoals Jeroen en Marjon naar het buitenland uitgezonden om de Nederlandse expertise over te brengen.
Het tweetal weet nog niet precies wat hen te wachten staat. `Wij komen daar straks als junior experts namens het stagebedrijf I-CE aan. Ter plaatse krijgen we onze definitieve opdrachten en zullen we zien welke problemen we kunnen oplossen', aldus Marjon.
Vervelend, zo'n onzekere start? Jeroen: `Nee hoor, dat valt wel mee. Eenmaal aangekomen heb je natuurlijk veel beter zicht op wat er allemaal gebeurt en wat de problemen zijn.' Marjon kan zich wel iets bij de werkzaamheden voorstellen: `Er kan ons bijvoorbeeld gevraagd worden om mee te helpen aan het ontwerpen van een geschikte infrastructuur. Maar we kunnen ook ingezet worden om de mensen enthousiast te krijgen. Communicatie speelt een grote rol: we moeten naar de wensen van de bedrijven en de bevolking luisteren. Onze ideeën kunnen nog zo goed zijn, oplossingen zullen veel beter gedragen worden als de mensen daar er ook achter staan. `
De twee CiT-studenten hebben de taken alvast een beetje verdeeld. Jeroen: `Ik ga me richten op de infrastructurele problemen. Marjon zal zich vooral bezighouden met de vraag hoe we mensen op de fiets kunnen krijgen.' Jeroen vermoedt dat dit vraagstuk zich niet eenvoudig laat oplossen. `Men kijkt daar anders tegen fietsen aan dan hier. Daar fietst vooral de lage klasse en wordt een fiets vooral gebruikt als transportmiddel. Een rijwiel moet dus vooral erg stevig en duurzaam zijn. Families en gemeenschappen hebben daar vaak maar één gezamenlijke fiets. Vader rijdt er eerst mee naar het werk en als hij terug is, pakt de zoon het ding om naar school te gaan.'
Volgens de studenten is het belangrijk dat ze eenmaal in Tanzania hun Nederlandse bril afzetten. Fietsen in Nederland is nu eenmaal niet te vergelijken met fietsen in Tanzania. `Er worden daar andere eisen gesteld dan hier. Een fiets moet daar bijvoorbeeld veel vracht kunnen vervoeren. Ook moet je er rekening mee houden dat fietsen in de zon daar absoluut niet prettig is. Waar mogelijk moeten eventuele fietspaden dus in de schaduw aangelegd worden.'
Marjon en Jeroen hebben al heel wat uren in de voorbereiding van hun reis gestoken. Jeroen: `Er moet enorm veel geregeld worden. Je moet je kamer onderverhuren, aan de nodige vaccinaties denken en achter verschillende beurzen aan.' Marjon: `Ontzettend veel papieren invullen en ondertekenen. Het lijkt allemaal snel geregeld, maar ondertussen ben ik al drie keer naar de GGD geweest. En vergeet de contacten met bedrijven in Afrika niet. Communicatie met hen verloopt niet erg soepel: afspraken zijn daar niet zo strikt als hier in Nederland.'
Wat hebben de CiT-ters zelf eigenlijk met fietsen? Marjon lacht. `Niet zoveel. Ik fiets naar de campus en terug en daar blijft het bij.' Jeroen: `Tijdens mijn HBO-opleiding heb ik een ontwerp gemaakt voor een overdekte fietstunnel over het IJ-meer. De tunnel was zo ontworpen dat je met behulp van ventilatoren altijd de wind in je rug had! Het plan wordt helaas geen realiteit: daar is het te duur voor.'
Beide hebben ze veel zin in de komende klus. Marjon: `Het is spannend, maar wel supergaaf.' Ze is in ieder geval niet ongelukkig met de toekomstige werktijden in Dar es Salaam: `Je werkt daar van zeven uur `s ochtends tot drie uur `s middags.' Optimistisch: `Er blijft dus genoeg tijd over om `s middags nog even naar het strand te gaan.'
Marjon en Jeroen gaan zich verdiepen in het fietsbeleid van Dar es Salaam. (Foto: Maurits Diephuis)
