Massamedia: introspectie en debat
Massamedia worden wel de vijfde macht genoemd. Zij houden de vinger bij het kloppende hart van
de samenleving, rapporteren daarover, becommentariëren die en openbaren wat verborgen blijft.
Die rol vervulden zij in Haren, maar sommige deden meer: zij werden onderdeel van het evenement,
waarbij zij, omdat het om massamedia gaat, een prominente functie vervullen. Dat leidde terecht tot
debat en introspectie binnen de journalistiek.
Dat valt toe te juichen, en zou uitgebreid kunnen worden. De ombudsfunctie die nu bij sommige
kranten bestaat, programma’s als De leugen regeert en De kunst van het maken, het zijn instrumenten om dat debat niet alleen binnen de journalistiek te voeren, maar ook in het openbaar. Zo kunnen ook deze media verantwoording afleggen over hun daden.
Sociale media: monitoring en interventie
Het verdient aanbeveling om sociale media als een vast onderdeel van het dagelijks leven te
monitoren, waarbij het moet gaan om het vinden van collectieve patronen die opmerkelijk zijn en
mogelijk actie vereisen, niet om het stelselmatig volgen van individuen. Monitoren is geen
technische kwestie, maar een inhoudelijke. Wat zich op de sociale media afspeelt, moet geduid worden, en die duiding vraagt om brede maatschappelijke kennis en inzicht. Dat vraagt om een
samenspel op landelijk en lokaal niveau. Landelijke specialistische expertise, waarin de Nationale
Politie een prominente rol moet spelen, moet gecombineerd worden met lokale kennis: feeling
hebben met wat er leeft onder de bevolking - in Haren met wat er leeft onder de jongeren in het
noorden van het land. Verbinding tussen die beide niveaus vraagt om een actieve en open houding
aan beide kanten.
Van Dijk, Van de Wijngaert en Ten Tije
Van Dijk werd bijgestaan door mediadeskundigen Lidwien van de Wijngaert en Sanne ten Tije, die ook verbonden zijn aan de UT. Als social media-deskundige en kenner van de netwerksamenleving werd Van Dijk gevraagd onderdeel uit te maken van de commissie. Het drietal onderzocht de rol van de massamedia, traditionele massamedia en de communicatie van de autoriteiten. Daarbij werd het perspectief van jongeren centraal gesteld. Er werd een websurvey uitgevoerd onder 855 jongeren in Noord-Nederland. Centraal thema daarin waren de motieven om wel of niet naar Haren te gaan. Werden zij inderdaad door massamedia en Facebook beïnvloed?
