`Het gebruik van driedimensionale beelden is populair', zegt Sander Oude Elberink. `Op het nieuws en in de krant verschijnen steeds meer 3D-plaatjes en -filmpjes. Het is een middel om ontwikkelingen goed te visualiseren en inzichtelijk te maken.'
Nadeel is volgens de onderzoeker dat het handmatig maken ervan veel tijd kost en daardoor erg duur is. `De bouwer moet een foto of afbeelding interpreteren en een vertaalslag maken naar een driedimensionaalmodel. Vervolgens bouwt diegene alles vlak voor vlak. Tijdrovend dus.'
Oude Elberink maakte een automatiseringsslag voor het bouwen van driedimensionale stadsmodellen. `Ik werkte als geodeet bij Rijkswaterstaat en zag de toepassing, maar miste het onderzoek.' Legt uit: `Op dit moment wordt een nationaal bestand gemaakt van de hoogte van het aardoppervlak. Vliegtuigen en helikopters uitgerust met een laserscan gaan de lucht in en meten met hulp van de laser hoogteverschillen. Het apparaat meet op twintig plekken per vierkante meter. Bomen en huizen komen zo in beeld. Dat komt omdat het tijdsverschil tussen het vliegtuig naar de aarde en weer terug omgezet wordt in een afstand. De positie van het vliegtuig weten we door middel van GPS.' Waterschappen initieerde het lasermeten, vertelt Oude Elberink. `De instelling wil gedetailleerde hoogtemetingen hebben van het grondoppervlak in verhouding met het wateroppervlak. In 1996 zijn ze al begonnen met meten. Dat gebeurde met een dichtheid van één meetpunt per zestien vierkante meter. De meetsystemen zijn dus aanzienlijk verbeterd.' Oude Elberink zag mogelijkheden om meer informatie te halen uit de hoogtemetingen. `Gemeenten kunnen met mijn model zien hoe bijvoorbeeld regenwater zorgt voor wateroverlast. Een simpele drempel kan al van invloed zijn op de waterafvoer. Als je die hoogte kunt zien, weet je waar het probleem zit.'
In 2005 begon de onderzoeker fulltime aan zijn promotie bij de vakgroep Earth Observation Science. `Ik ontwikkelde software die bestaande 2D-kaarten van gemeenteoppervlakten integreert met de lasermetingen. Zo krijg je automatisch en logisch 3D-modellen van je stad. In de software zit een aantal aannames waardoor huizen, dakkapellen en schoorstenen ontstaan.' Het onderzoek is volgens hem goed ontvangen door betrokken partijen. Hij won er de afgelopen drie jaar drie prijzen mee.' In 2007 won hij de RGI Innovation Award, in 2008 sleepte hij de Award voor het beste artikel binnen tijdens een congres in Peking en vorig jaar won hij de ITC Onderzoeksprijs. `Dat geeft wel aan dat er interesse is.' Oude Elberink gaat als universitair docent bij het ITC verder met het onderzoek. Foto: Arjan Reef
![]() |
Sander Oude Elberink (Foto: Arjan Reef) |