De snelweggebruiker kan er alleen maar van dromen: nu eens niet achteraansluiten in de volgende file maar gas geven op een eigen weg die rechtstreeks naar de eindbestemming leidt. Geen afritten en rotondes, geen snelheidsremmende maatregelen. In het nieuwe netwerk SURFnet6, tussen de universiteiten en onderzoeksinstellingen in Nederland, zit die mogelijkheid. Lichtpaden heten ze, die rechtstreekse snelwegen. SURFnet6 biedt deze mogelijkheid naast het `gewone' internet. Dat laatste was niet langer goed genoeg voor het serieuze werk. Internet is druk en niet veilig. De data wordt er in stukjes gehakt en komt via veel routers op de eindbestemming. Wetenschappers die grote hoeveelheden meetdata of beeldmateriaal van uitzonderlijk hoge kwaliteit willen uitwisselen met collega's elders in het land of aan de andere kant van de wereld, lopen daar tegen grenzen aan. Een lichtpad biedt dan uitkomst. Via licht van een groot aantal verschillende kleuren gaat de data over een glasvezel: elke kleur is goed voor een datapad van 10 Gigabit per seconde. En dat is ook de snelheid die met een eigen lichtpad haalbaar is.
Op deze manier kunnen deeltjesfysici over de hele wereld samen rekenen aan de enorme hoeveelheden data die de nieuwe deeltjesversneller, de Large Hadron Collider van CERN in Genève straks gaat uitspuwen. Of lichtpaden verbinden radiotelescopen, verspreid over de planeet, om samen één grote telescoop te vormen: de wereldwijd verzamelde data uit het heelal gaan nu nog gewoon per harde schijf en koerier naar Dwingeloo.
Ook onderzoekers aan de UT zijn nu al aan het verkennen wat de mogelijkheden zijn. Zo gaat Wouter van Joolingen (faculteit GW) een lichtpad opbouwen met collega's in Quebec. `Die verbinding heb je helemaal voor jezelf, het is interessant om te kijken wat er mogelijk is met die grote bandbreedte.' Zo wil hij onderzoek doen naar de toepassingen in het onderwijs: kunnen promovendi bijvoorbeeld real time samenwerken, kun je studenten of scholieren samen experimenten laten doen in een laboratorium op afstand, al dan niet virtueel? Een andere interessante optie voor hem is hoge-definitie video: ook dat is via het gewone internet nauwelijks mogelijk. Van Joolingen is één van de vroege gebruikers die spreken tijdens de bijeenkomst voor UT-wetenschappers die de dienst ITBE vandaag, 2 februari houdt. Andere sprekers zijn prof. Fred van Houten (CTW), Aiko Pras (EWI) en Jasper Distelbrink (SURFnet) . De discussie wordt geleid door internet-expert prof. Erik Huizer.
