Dat is de uitkomst van het bachelor-masterconvenant over de opleidingen natuurkunde, scheikunde, wiskunde en de technische varianten daarvan. De universiteitenvereniging VSNU bracht het convenant afgelopen dinsdag naar buiten.
Daarmee komt de droom van de commissie Sminia maar ten dele uit. Met brede bachelors wilde de commissie meer studenten trekken, om ze vervolgens alsnog door te laten stromen naar specialistische masters. De student kan er immers in een brede opleiding beter achterkomen waar zijn interesse ligt. De drempel voor een algemene bachelor zou bovendien minder hoog liggen dan voor direct gespecialiseerde opleidingen.
De brede bachelor komt er niet, maar de exacte en technische bachelors moeten wel allemaal op alle masters aansluiten. De bachelors moeten dus alsnog wat breder worden. Voor overstap naar specialistische masters zullen aanvullende eisen gelden, evenals voor de overstap van technisch naar exact of andersom.
'Die aanvullende eisen kunnen intake-gesprekken zijn', zegt rector magnificus van de Vrije Universiteit Taede Sminia, tevens voorzitter van de convenantcommissie. Rector-magnificus Frans Vught van de Universiteit Twente noemt 'een extra vak of, veel liever nog, een zomerprogramma.'
De kosten voor zo'n eventueel aanvullend zomerprogramma draagt de student zelf, zoals een jaar extra studeren ook geld kost. Als de twee vakgebieden ver uiteen liggen, zal de overstap bovendien niet altijd mogelijk zijn. 'Maar waar een wil is, is een weg', laat woordvoerder Peter van Dam van de TU Eindhoven weten.
Toch zal het aantal bachelorsopleidingen alsnog dalen, is algemeen de verwachting. Onderzoekers die met hun bachelor maar een handjevol studenten trekken, moeten blijven opletten. 'De instellingen kijken natuurlijk met een economische bril', zegt Sminia, 'als je tien studenten wiskunde hebt en veertig studenten wiskundige bedrijfskunde, dan laat je die opleidingen samenwerken.'
Bovendien wordt het aantal plekken voor specialistische bèta-
masters teruggebracht, zodat twee universiteiten niet tegelijk dezelfde masters aanbieden. Precieze afspraken daarover zijn er nog niet, maar de deadline voor overeenstemming is 1 september 2003.
Deze specialisering van de universiteiten past overigens in het beleid van staatssecretaris Nijs, die ook vindt dat niet alle opleidingen overal aangeboden hoeven te worden.
Bij aanvang van de onderhandelingen met de commissie Sminia, afgelopen mei, lagen de drie technische universiteiten dwars. Detechnische natuurkunde, - scheikunde en - wiskunde aan de TU Delft, de TU Eindhoven en de Universiteit Twente zouden te specifiek zijn om aan te kunnen sluiten op gewone exacte bachelors. Vandaar de eventuele aanvullende eisen en het onderscheid tussen twee soorten bacheloropleidingen: exact en technisch.
De Koninklijke Nederlandse Academie voor wetenschappen
(KNAW) werkt momenteel aan een soortgelijk convenant voor de letterenstudies. Dat sluiten de universiteiten waarschijnlijk over een paar maanden.
