De hogescholen hebben vorige week vrijdag ingestemd met een voorstel van de HBO-Raad voor verregaande samenwerking tussen de lerarenopleidingen (pabo's en nlo's). Ook zullen de opleidingen zich in 1998 onderwerpen aan het oordeel van een accreditatiecommissie. Verwacht wordt dat minister Ritzen binnen enkele dagen zijn handtekening onder het akkoord zal zetten.
Met het voorstel zijn de hogescholen er in geslaagd de toekomst van de lerarenopleidingen voor een deel in eigen hand te houden. Minister Ritzen wil dat de pabo's en nlo's landelijk opgestelde onderwijsprogramma's invoeren, waarin 70 procent van de stof vastligt. De pabo's moeten bovendien regionaal samenwerken bij de invulling van de resterende 30 procent van het programma. Het voorstel van de HBO-Raad gaat minder ver: een werkgroep van deskundigen gaat in de eerste drie maanden van 1996 bekijken hoe de opleidingen kunnen komen tot gemeenschappelijke kernkwalificaties. Dat biedt meer mogelijkheden tot variatie tussen de instellingen.
In 1998 moeten de opleidingen hun nieuwe onderwijsprogramma's voorleggen aan een accreditatiecommissie. Die gaat onderzoeken of ze genoeg kwaliteit hebben en voldoende inspelen op specifieke behoeften van scholen voor basis- en voortgezet onderwijs. Wanneer dat niet het geval is, dient de betreffende opleiding te verdwijnen. Overigens wil de HBO-Raad ook voor andere studies accreditatiecommissies in het leven roepen. De pabo's en nlo's dienen als eerste experiment.
Veel aandacht is er in het voorstel van de HBO-Raad voor het stimuleren van informatietechnologie op de lerarenopleidingen. Om mee te kunnen komen in de `informatiesamenleving' zouden scholieren meer moeten leren op het gebied van multi-media. De pabo's en nlo's steken daar nu nog veel te weinig tijd en energie in. Deze week wees ook de visitatiecommissie voor de pabo's nog eens op dat mankement. In mei maakte minister Ritzen in de nota `Vitale Lerarenopleidingen' zich al hard voor onderwijs in informatietechnologie.
In december debatteert de Tweede Kamer over de toekomst van de lerarenopleidingen. Het voorstel van de HBO-Raad kan dan definitief worden goedgekeurd. Voorlopig heeft Ritzen een bedrag van 60 miljoen beschikbaar gesteld voor de vernieuwing van de pabo's en nlo's. Daar bovenop zullen de hogescholen waarschijnlijk nog enkele tientallen miljoen guldens voor de lerarenopleidingen gebruiken uit het `studeerbaarheidsfonds' van 500 miljoen gulden, dat Ritzen vorig jaar heeft ingesteld ter verbetering van de kwaliteit van het hoger onderwijs.
