'Met hoorcolleges hou je student van z'n werk'

| Redactie

Het Onderwijskundig Centrum hield in 1994 voor het eerst het Didactisch UT Inwerktraject (DU IT). Nieuw aangestelde docenten moeten beter voorbereid worden op hun onderwijstaak. Vorig jaar juli startten 9 docenten de cursus. Drie van hen hebben inmiddels een onderwijsaantekening in de vorm van een 'dossierdiploma' ontvangen. Vier ronden de studie binnen kort af. Twee vielen af: één deelnemer besloot halverwege bewust te stoppen, de ander haakte wegens persoonlijke omstandigheden af. In juni dit jaar start het tweede DUIT-programma met ± 10 nieuwe docenten - cursisten.

Erik Smuling (OC) geeft uitdrukkelijk aan dat DUIT bedoeld is voor 'Universitaire docenten die sinds kort aan de UT zijn verbonden en die zicht hebben op een vaste aanstelling'. Niet bestemd voor aio's dus; daarvoor moeten aparte afspraken worden gemaakt. Hoofddoel van DUIT is om UT-docenten didactisch voor te bereiden op hun primaire onderwijstaak: het geven van colleges, in welke vorm dan ook.

Het eerste deel van de cursus, die een studielast van 250 uur kent, is cursorisch van aard. Er is aandacht voor het inrichten van het college, de planning van zelfstudie, voor praktische doceervaardigheden, voor specifieke werkvormen (cases, projecten), voor toetsen en cursusplanning. Na het cursorische gedeelte volgt een blok 'werkbegeleiding', waar de docent-cursist in-service werkt.

Klimaat

Bij de laatste fase wordt hij vergezeld van een interne begeleider (bij voorkeur uit de eigen vakgroep) en een externe begeleider (van OC). Smuling: 'De seniordocent of interne begeleider is voor ons cruciaal. Hij kent het klimaat en de sfeer van de studierichting waarin gewerkt moet worden. De OC-begeleider vertaalt algemene onderwijskundige principes naar het betreffende vakgebied. De technische studierichtingen leggen bijvoorbeeld de nadruk op systematische probleemoplossingen, terwijl maatschappijkundige vakken meer beschouwend zijn en diepgang zoeken.'

Ir. Leo de Jong werkt sinds een jaar bij CT&M en volgde de DUIT-cursus. Hij doceert het vak 'verkeersbouwwerken' en volgend jaar start het keuzevak 'wegenbouw in ontwikkelingslanden'. Verder begeleidt De Jong het 'Betuwe-project' binnen het CT&M-curriculum.

De Jong: 'Persoonlijk heb ik veel opgestoken van de oefeningen om studenten actief te maken. Je moet niet de wijze heer uithangen die de studenten al maar volpropt met de gedachte dat zij alles wel zullen absorberen. Ook tijdens hoorcolleges moet je studenten af en toe aan het werk zetten met toepasbare, praktische opdrachten die ze met z'n tweeën of drieën kunnen bekijken. Daarna kun je de uitkomsten bespreken. Een motto wat ik tijdens de cursus hoorde is me bijgebleven: met hoorcolleges houd je de student van z'n werk.

Vervolg

De Jong zou graag zien dat de eenjarige opleiding een vervolg krijgt door ervaringen uit te wisselen met collega's. Daardoor blijft de docent scherp en kan hij of zij aangeven wat wel en wat niet werkt. De Jong: 'Onderwijs is een politiek issue geworden. Als je dat werkelijk wilt verbeteren, zou DUIT een verplicht onderdeel moeten zijn, aangevuld met andere activiteiten.'

De verplichtstelling is juist niet de opzet van het OC. In Twente volgt met de omgekeerde strategie van de Universiteit van Utrecht waar nieuwkomers verplicht gaan worden om een basiskwalificatie binnen te halen, eventueel met dreiging tot ontslag.

Smuling: 'Wij doen dat anders. Wij kiezen voor een gegroeide praktijk van onderop waarbij de vakgroepen beslissen wie een cursus gaat volgen. Met goede begeleiding, ook uit de vakgroep zelf heeft de cursist na het opleidingsjaar goede ervaring opgedaan, is hij getraind in het maken van een goede cursusopzet en heeft hij onderwijsprincipe geleerd: Het diploma is generaliseerbaar naar andere universiteiten. Mijn verwachting is dat de omvang en de werkwijze van de cursus de komende jaren stabiel blijft. Gezien de personele ontwikkelingen aan de UT blijven 10 cursisten per jaar reëel. De cursusopzet blijkt efficiënt en leerzaam. Wel hoop ik op den duur dat de cursus opgenomen wordt in het aanstellingsbeleid van de UT.'

Egbert van Hattem

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.