Het plan van NWO om het werkgeverschap van toekomstig onderzoekpersoneel over te hevelen naar de universiteiten was al langer bekend. Pas eind januari heeft het algemeen bestuur van de onderzoekorganisatie er echter een beslissing over genomen. Bij die belissing houdt NWO nog wel een slag om de arm: men wil de overheveling doorzetten, mits daarover met de universiteiten 'bevredigende afspraken' te maken zijn. Onder die afspraken zal echter niet vallen dat mensen die vier jaar aan een promotieproject werken, per se als werknemer behandeld moeten worden. Men wil de keus tussen aanstelling als assistent-in-opleiding (aio) of verstrekking van een promotiebeurs aan de universiteiten overlaten. De laatste keus heeft als gevolg dat de universiteit aan een werkloze gepromoveerde geen wachtgeld hoeft te betalen.
Werkplek
'Dat voorspelt niet veel goeds', reageert Jeroen Bartelse. Hij is voorzitter van de dienstcommissie projectmedewerkers, die de belangen behartigt van de meer dan duizend NWO-onderzoekers met een tijdelijk dienstverband. Volgens Bartelse zou NWO zijn personeel alleen naar de universiteiten mogen overhevelen als de universiteiten en behoorlijk personeelsbeleid voeren. 'Maar daar is geen sprake van, zeker niet bij de beurspromovendi.' Van bursalen in Leiden en Utrecht weet Bartelse dat ze geen werkplek hebben en niet over een computer kunnen beschikken. Het komt zelfs voor dat er nog niet eens een bibliotheekkaart voor ze is.
De dienstcommissie vindt verder dat de huidige discussie over het promotiestelsel teveel beperkt blijft tot financiële argumenten. De universiteiten en NWO willen de kosten van het stelsel verlagen. Even belangrijk zou de discussie zijn of de promotie-opleiding wel zo exclusief gericht moet blijven op het kweken van de nieuwe generatie onderzoekers. 'Meer dan de helft van de gepromoveerden komt buiten het onderzoek terecht', aldus Bartelse.
NWO had overigens ook een speciaal plan om een klein aantal hoog getalenteerde promovendi wèl aan zich te binden als eigen NWO-medewerker. Dat moest gebeuren door het uitdelen van speciale scholarship-beurzen aan promovendi die halverwege hun project zijn. Het idee was dat NWO deze mensen ook na hun promotie wellicht nodig kon hebben. Dit plan, waarin nogal met mensen geschoven zou worden tussen universiteit en NWO, kreeg echter niet genoeg steun van het bestuur.