.chap Joep van Beurden
De Nobelprijs, die hij voor ogen had toen hij natuurkunde ging studeren, is er nooit gekomen. Alles, dacht hij, is te bewijzen. Groot was zijn teleurstelling toen hij ontdekte dat er ook zoiets als empirie bestond. Langzaam maakten zijn wetenschappelijke aspiraties plaats voor ambities op het gebied van management en commercie.
'Bij natuurkunde ben je bezig op een heel hoog abstractieniveau. Je leert snel met getallen en feiten te werken.' En dat is een prima basis voor heel veel functies. McKinsey selecteert niet specifiek op studierichtingen, maar in de praktijk blijken het vaak ingenieurs te zijn die aan de eisen voldoen. Een goed analytisch vermogen telt zwaar en dat is bij hen goed ontwikkelt. Daarnaast is het belangrijk resultaatgericht en in een team te kunnen werken. Ook een hoog 'energieniveau' is onontbeerlijk aangezien weken van zestig uur geen uitzondering zijn.
McKinsey is een organisatieadviesbureau dat zich vooral richt op strategische vraagstukken. Van Beurden is er 'opgeleid' door zijn collega's binnen elk projectteam, in combinatie met een aantal gerichte trainingen. Een projectteam bestaat meestal uit een 'fellow', een net afgestudeerde academicus, een of twee 'associates', meer ervaren consultants, en een projectleider. Een partner, die meerdere projecten in zijn portefeuille heeft, is de eindverantwoordelijke. Vrijwel altijd wordt dit team aangevuld met een aantal medewerkers van de cliënt.
Het aardige, vindt Van Beurden, is dat wat hij doet bij McKinsey wel lijkt op wetenschappelijk werk. Als het probleem duidelijk is, wordt middels gesprekken en interviews een hypothese opgesteld. In plaats van experimenten leiden nu analyses de consultants via een trial-and-error proces naar een aantal mogelijke oplossingen, waaruit in samenspraak met de opdrachtgever de slimste wordt gekozen.
Van Beurden is blij dat hij drie jaar geleden zijn functie als commercieel trainee bij Shell heeft verruild voor McKinsey. In drie tot vier banen zou hij daar worden opgeleid tot 'generalist', een breed inzetbare manager die weet waarover hij praat. Viereneenhalf jaar en twee functies later werd hij echter ongeduldig: 'Ik wist hoe een raffinaderij werkte en hoe olie wordt verhandeld, maar ik had nog steeds geen flauw idee van hoe je een bedrijf moest runnen. Het ging me te langzaam, ik wilde breder worden.'
Bij McKinsey is hij voorlopig nog niet uitgekeken. Zijn volgende stap zou senior-projectleider kunnen zijn en daarna partner. Dan wordt het binnenhalen van cliënten belangrijk. Maar misschien stapt hij wel weer terug het bedrijfsleven in. Belangrijkste is: 'Als ik een nieuwe baan zou zoeken beoordeel ik die op wat ik er kan leren.'
Joep van Beurden
