Het rapport is gebaseerd op gegevens over 75 duizend abonnees met een academische opleiding van het weekblad Intermediair (1). Daarnaast is er een aanvullend onderzoek (2) gehouden onder alfa's, omdat die het genoemde weekblad niet krijgen. De boodschap van het eerste rapport is dat academici, net als hbo'ers, op de arbeidsmarkt steeds breder uitwaaieren. Alleen accountants, informatici en journalisten komen doorgaans bij het beroep uit waarvoor ze zijn opgeleid.
Uit het tweede onderzoek, dat 2650 afgestudeerden van de laatste tien jaar telde, blijkt dat de universitaire alfa's er het slechtst aan toe zijn. Bij 'kunstwetenschap' is zelfs een zesde werkloos; ook geschiedenis en kunstgeschiedenis leveren nog steeds veel werklozen. Gemiddeld is 8,5 procent van de ondervraagde alfa's werkloos.
De grotere flexibiliteit van academici is deels typerend voor tijden van een hogere werkloosheid. Ook werk dat niet naadloos op de studie aansluit wordt aangepakt. Onderzoeker Dick de Gilder signaleert echter tevens structurele veranderingen. Het aantal leidinggevende functies daalt en het belang van kleinere bedrijven groeit - ook voor academici.
De cijfers laten een lage werkloosheid zien bij de TU-ingenieurs (3,8 procent) en een hoge onder Wageningse afgestudeerden (9 procent). Bij de bèta's varieert het beeld: biologen komen al jaren moeilijk aan werk. Dat geldt inmiddels ook voor geologen en milieukundigen. De informatici gaat het juist voor de wind.
Vergeleken met onderzoek van drie jaar geleden (3), valt vooral op dat de arbeidsmarkt voor juristen sterk is verslechterd (van 2,9 naar 5,2 procent werkloosheid). Tegelijkertijd blijkt de situatie voor de gamma-doctorandi verbeterd te zijn. Dat komt vooral door de grote vraag naar pedagogen en onderwijskundigen.
Bronnen:
(1) A.E.R. Bos en T.C. de Gilder. De arbeidsmarkt van hoger opgeleiden. OCW, beleidsgerichte studies HOWB, nr 42. Oktober 1996 (geantedateerd).
(2) A.E.R. Bos en T.C. de Gilder. Onderbenutting of aansluiting op langere termijn? De arbeidsmarkt voor academici in de sector Taal en Cultuur. OCW, beleidsgerichte studies HOWB, nr 41. Oktober 1996 (geantedateerd).
(3) A.C. van der Neut e.a. De werkloosheid onder hoger opgeleiden in 1993. O&W, achtergrondstudies HOWB, nr 21. Augustus 1994.
