Jan Marijnissen - Stem Tegen, Stem SP - bezigt het liefst klare taal. Iedereen moet weten dat een stem op de Socialistische Partij een stem tegen het neo-liberalisme, tegen het grenzeloos oprukken van de vrijmarkt en vooral tegen paars is.
Hoewel? Tegen paars? Bestaat paars dan nog wel? Marijnissen denkt van niet. Afgelopen vrijdagavond stelde de SP-voorman in Theater Concordia dat paars 'een wees' geworden is. 'Kok en Bolkestein nemen afstand van de politiek die ze vier jaar samen hebben bedreven. Kok vindt zelfs dat zijn regering in sociaal opzicht tekort is geschoten. Ik vraag mij dan af: ontdekt 'ie dat nou pas? Ondekt 'ie na vier jaar regeren pas dat de tweedeling is toegenomen? Dat er wachtlijsten in de gezondheidszorg enorm zijn? Dat er in ons land een miljoen huishoudens op of onder de armoedegrens leven, terwijl er in Nederland meer dan honderdtachtig duizend miljonairs wonen? Heeft de minister-president dat nu pas in de gaten?'
In de goed gevulde grote zaal van het Theater aan de Markt neemt Marijnissen uitgebreid de tijd om te vertellen wat er allemaal mis is met het Nederlands bestuur. Rebels en radicaal, maar ook steeds vaker vrolijk en leuk, zegt de Socialistische Partij NEE tegen de politiek van de gevestigde orde. Illustratief voor de nieuwe gezelligheid is de knuffeltomaat. Die vervangt langzamerhand het verrotte exemplaar uit het ietwat zure verleden van de partij.
Voor studenten ziet de SP een nobele taak weggelegd. 'Die moeten de macht uitdagen', vertelt Marijnissen. 'Politici confronteren met de gevolgen van de beslissingen die ze nemen. Ze horen bij de intellectuele elite die de samenleving een spiegel voor kan houden. Maar studenten moeten dan wel weer échte studenten worden. Paars heeft alle engagement uit ze geperst. Gedwongen door prestatiebeurs, temponorm en een te lage en te korte studiebeurs zijn het calculerende burgers geworden. Monomane rakkers die hun vrijetijd noodgedwongen gerbuiken om bij te verdienen. Daardoor hebben ze geen tijd om zich breed te ontwikkelen. Studenten moeten - om het filosofisch te zeggen - de samenhang der dingen weer leren zien.'
Voor die brede academische vorming dient de regering de financiële voorwaarden te scheppen. Wat de SP betreft wordt de studiebeurs tot bijstandsniveau opgekrikt, kan het school- en collegegeld afgeschaft worden en moet de OV-studentenkaart op z'n minst zo blijven als 'ie is. Mooi, mooi, mooi natuurlijk, maar wie gaat dat allemaal betalen? De vraag wordt des te prangender als je bedenkt dat de SP de uitkeringen met minimaal vijftig procent wil laten stijgen, tientallen miljoenen wenst te investeren in gezondheidszorg en dure plannen heeft met het (hoger) onderwijs. Marijnissen, gewend aan dergelijk vragen, antwoord bijna volautomatisch. 'De belastingen kunnen omhoog. Het is van de zotte dat zo'n rijk land als de onze niet in staat is haar samenleving menswaardig in te richten. Een verhogen van de vennootschapsbelasting tot 42 procent levert zes miljard extra op. Ook de vermogenswinsten kunnen zwaarder belast worden en het tarief van de derde schijf kan naar boven. Er is geld zat in Nederland.'
'Stevige oppositie ter linkerzijde', daar wil de SP-voorman ook de volgende vier jaar mee doorgaan. 'We zijn geen dromers maar mensen met een droom. Wij vinden de groeiende tweedeling in een rijk land als het onze onbeschaafd. De oppositie van de SP is daarom gebaseerd op fundamentele kritiek op het kapitalisme. De economie moet dienstbaar zijn aan de politiek. Niet andersom.' De SP is bang dat met een tweedekabinet Kok de markt nog verder oprukt. Marijnissen: 'Want wie voor Kok kiest, krijgt de Bolk er gratis bij.'
