In de 'Catalyst Panthera' elektrische gitaar treedt kunststof op als vervanger van hout. Het materiaal is verkozen tot 'composietproduct van 1997'. Gitaristen van naam zijn positief over de klank.
Dr.ir. Durk van Dijk van de WB-vakgroep Technische Mechanica en Kunststoffen: 'Door de goed beheersbare procesvoering van kunststof kun je de eigenschappen tot in detail sturen.'
Kunnen we straks dan alles van kunststof maken?
'Hout is een forse factor stijver dan pure harsen en dat is erg belangrijk voor de klank. Dit verschil is te overbruggen door vezelversterkte materialen die net als hout anisotroop zijn. Veel eigenschappen van hout worden zo geïmiteerd. Daar is een flinke dosis gevoel en materiaalkennis voor nodig. De ontwikkeling van dit composiet heeft dan ook vijf jaar geduurd.
'De ontwikkeling van echt nieuwe kunststof-materialen is erg duur. Wel verbetert het inzicht in de procesvoering nog steeds. Het is mogelijk om de eigenschappen tot in detail te benvloeden. Deze grote stuurbaarheid is specifiek voor plastics.
'Ik lees wel eens wilde verhalen over een plastic Stradivarius. Dat is hoog gegrepen. Maar ik zou de mogelijkheid toch niet willen uitsluiten.'
De charme van het kwetsbare instrument gaat er natuurlijk wel vanaf.
'Een goed opgebouwd plastic product heeft een uniforme kwaliteit. Daardoor is het geluid van de plastic gitaar van hoog tot laag in principe gelijk. Of je dat esthetisch een nadeel vindt, is een kwestie van smaak.
'Maar technisch gezien is die uniformiteit ook een nadeel. Je moet resonantiepieken bij bepaalde toonhoogten voorkomen. Met luchtbelletjes en dempingseigenschappen is men daar blijkbaar goed in geslaagd.'
Zo'n gitaar is aardig, maar het imago van plastic is nog niet best.
'Net als bij andere materialen gaat het erom hoe je het gebruikt. Plastic verschilt wat dat betreft niet van staal of aluminium. Door plastic in auto's te gebruiken worden ze lichter. Dat is voordelig voor het milieu, maar je kunt de winst in gewicht ook gebruiken om de auto vol te stoppen met extra elektronica.
'Het is wel waar dat plastic niet echt fijn recyclebaar is. Binnen fabrieken lukt recycling wel omdat daar de samenstelling van het afval precies bekend is. Als plastic echter vervuild raakt, of gemixt met ander plastic, dan kun je er weinig meer van maken dan reflectorpaaltjes en een serie andere producten waarbij weinig eisen worden gesteld aan de sterkte.'