De gemeente Hengelo kan de Kleine Kunst wel dankbaar zijn. Zonder het café zou het er maar stil zijn op cultureel gebied. De schouwburg ligt plat en afgezien van het zich voornamelijk op de jongerencultuur richtende Metropool blijft er dan maar weinig over. In het bruine café, dat gevestigd is in een voormalige smederij, is er op donderdag muziek, op vrijdag cabaret of andere kleinkunst en een enkele keer toneel of literatuur. Eens in de maand op maandagavond wordt in de Kleine Kunst een lokaal radioprogramma gemaakt.
Uiteindelijk lijkt het allemaal te lukken. Kastelein Jan Tibben ziet zijn droom verwezenlijkt, maar mag zijn alertheid geen moment laten verslappen. 'Ik werk bijna niet met impressario's, die jongens strijken veel te veel op. Dat betekent dat ik alles zelf heel goed moet bijhouden.' Inmiddels kent Tibben heel wat cabaretiers en internationale muzikanten. Op doorreis komen die vaak langs Hengelo. Ze spelen er dan voor een fractie van het bedrag dat ze in de grote zalen krijgen.
Op donderdagavond zijn de live-optredens gratis toegankelijk en hoopt Tibben door de drankomzet uit de kosten te komen. 'Om rijk te worden kun je beter in een andere tak van de horeca gaan werken', aldus Tibben. 'Als je een café als dit wilt runnen, moet je een groot deel van de winst weer investeren in nieuwe culturele evenementen.'
Een aantal keren is Tibben ook grandioos onderuit gegaan. Met een optreden van Lenette van Dongen in 1993 bijvoorbeeld, toen het café nog maar net geopend was. 'Er zaten achttien mensen in de zaal. Een gigantische strop. Lenette was zo lief om aan te bieden nog een keer op te treden, als het café wat beter liep. Ik hoefde dan alleen haar technicus te betalen.'
'De beginperiode was uiteraard het moeilijkst', vertelt Tibben. 'Geen bank hier wilde aanvankelijk met mij in zee, terwijl ik al veel horeca-ervaring had. En dan die Hengeloërs, die snapten het gewoon niet. Twentenaren zijn er sowieso ontzettend goed in de kat uit de boom te kijken. Kiek'n wa't wordt. We presenteerden ons daarom ook zo neutraal mogelijk. Dus lag het Algemeen Dagblad, en niet de Volkskrant op tafel.'
Heel groot is het café niet. 'Met honderdtwintig mensen is het hier echt stampend vol.' Bij cabaretoptredens gaan de tafels en stoelen aan de kant en worden authentieke Amerikaanse bioscoopstoelen uit de jaren dertig in de zaal geplaatst. Voor cabaret bedraagt de entree vaak f. 17,50. Steeds vaker zit de zaal vol, zoals vorige week donderdag en vrijdag bij de try outs van het nieuwe programma van André Manuel.
Maar de Kleine Kunst heeft meer in petto dan kleinkunst. Met de Muziekschool, kunstenaarscollectief Het Lambooyhuis en het op literatuur gerichte Poolhuis wordt er hard aan gewerkt om van de Pastoriestraat een heuse cultuurstraat te maken. Er is al een nieuw plein met een kunstwerk aangelegd. In de zomer is het de bedoeling dat er allerlei culturele manifestaties plaatsvinden. Alleen dat schreeuwerige laserquest-centrum in de Pastoriestraat. 'Tja', verzucht Tibben, 'daar zijn we ook niet echt blij mee.'
De Kleine Kunst, Pastoriestraat 30 Hengelo, telefoon 074-2912587
Jan Willem van Poortvliet
Jan Tibben en Anita Gonzales in café De Kleine Kunst
