Minister Plasterk wil “nu echt” werk gaan maken van de zogenoemde harde knip tussen bachelor- en masteropleiding. De eerste studiefase moet veel meer een afgesloten geheel gaan vormen.
Bij de opening van het academisch jaar van de Universiteit van Amsterdam maakte hij duidelijk dat het hem menens is. Plasterk wil dat de overgang van bachelor- naar masteropleiding een belangrijk moment wordt waarop studenten nadenken over hun toekomst. “Ga je door met een masteropleiding in dezelfde richting als je bachelor, of ga je in een andere studierichting verder? Of heb je wel genoeg geleerd en wil je gaan werken?” Om daar meteen aan toe te voegen dat hij studenten die hun bachelordiploma hebben gehaald niet van de universiteit wil jagen. “Integendeel”.
De sociaal-democratische bewindsman betoonde zich aanhanger van de traditionele bestuuropvattingen van zijn christelijke medebewindslieden. Hij wil zich dienstbaar opstellen en niet de minister zijn die de universiteiten “eventjes komt vertellen wat voor moois hij heeft bedacht”. “En dan ga ik uit van subsidiariteit: leg iets zo laag in de organisatie als kan, en leg het zo hoog als het moet. Dat is mijn uitgangspunt, maar dat betekent niet dat ik niets hoef te doen. Er zijn wel degelijk zaken die ik als minister moet aanpakken.”
Als voorbeeld noemde hij de selectie en differentiatie in het hoger onderwijs. Hij zei daar graag mee verder te willen, op voorwaarde dat een universiteit of hogeschool onverminderd toegankelijk blijft met een schooldiploma. Hij herhaalde nog eens wat hij dit voorjaar al had aangekondigd, dat opleidingen met een numerus fixus voortaan zelf mogen weten hoeveel eerstejaars ze ‘decentraal’ – dus zelf – selecteren. En hij waarschuwde dat de instellingen geen hoge financiële drempels moeten opwerpen.
Oneens is hij het met het pleidooi van collegevoorzitter Karel van der Toorn van de Universiteit en Hogeschool van Amsterdam. Die pleitte in zijn speech voor meer private investeringen in dure topopleidingen, door het bedrijfsleven, maar ook door studenten zelf. Plasterk: “Wat krijg je nu als je die student meer laat betalen voor de studie? Waarschijnlijk gaat die nog meer bijbaantjes nemen die niets met zijn studie te maken hebben. Terwijl je de student die bereid is meer te investeren eigenlijk zou moeten belonen, ga je hem meer geld vragen. Ik ben een voorstander van marktwerking, maar alleen als die marktwerking werkt.”
HOP, Hein Cuppen
