In 2022 schoten de energieprijzen omhoog. Om de pijn te verzachten, gaf de overheid mensen met een laag inkomen een energietoeslag van 1.300 euro. Maar studenten hoefden die toeslag niet te krijgen, vond het toenmalige kabinet.
De redenering was kortweg: studenten hebben weliswaar een laag inkomen, maar ze wonen meestal ook klein en ze hebben daardoor minder energiekosten dan minima die bijvoorbeeld met een heel gezin in een huis wonen.
Sommige studenten vonden die redenering zwak en eisten toch een toeslag van hun gemeenten, die het geld moesten verdelen. Het leidde tot een stroom aan rechtszaken. Soms wonnen studenten, soms verloren ze.
Gelijke behandeling
In Rotterdam kreeg een student aanvankelijk ongelijk van de rechter, maar hij ging in hoger beroep. De Centrale Raad van Beroep oordeelt nu anders. De gemeente moet een nieuwe beslissing nemen over de toekenning van de energietoeslag.
Want je mag studenten niet uitsluiten op grond van de omstandigheid dat ze student zijn, vinden de rechters. Gelijke gevallen moet je volgens Europese verdragen gelijk behandelen, dus ook als je toeslagen verdeelt.
De student kon wel een beroep doen op de bijzondere bijstand, maar dat was minder eenvoudig en dat is dus niet voldoende voor de Centrale Raad van Beroep. De gemeente moet de afwijzing beter onderbouwen of het geld alsnog toekennen.
Laag inkomen
De uitspraak is van belang voor soortgelijke zaken nu en in de toekomst. Een laag inkomen is een laag inkomen, zeggen de rechters, ook als je studeert. Studenten mag je niet zomaar anders behandelen dan andere burgers.
Maar het blijft een dubbeltje op zijn kant. In een zaak van een Amsterdamse student oordeelde de Centrale Raad van Beroep anders, omdat die student geen energiecontract op eigen naam had. Die voorwaarde mocht de gemeente aan studenten stellen, vonden de rechters.
Moeizaam
Het toenmalige kabinet snapte ook wel dat het uitsluiten van studenten juridisch moeizaam ging. Het nam maatregelen voor het jaar erna (toen de energietoeslag 800 euro bedroeg). In 2023/2024 kregen uitwonende studenten 164 euro extra basisbeurs.
Daarnaast kreeg een deel van de studenten in 2023 een energietoeslag van 400 euro via studiefinancier DUO. Dit geld ging alleen naar uitwonende studenten met een aanvullende beurs. Zij zouden minder makkelijk op hun ouders kunnen terugvallen als zij in de financiële problemen kwamen door hun energierekening.
