‘Je kan zoveel tofs doen met geluid’

| Jari Dokter

De Virtual Reality-documentaire Lacuna waar UT-docent Rik Nieuwdorp als componist van muziek en omgevingsgeluid een bijdrage aan leverde, viel buiten de prijzen op het filmfestival van Cannes afgelopen weekend. Maar niet getreurd, Nieuwdorp werkt alweer aan een nieuw project.

Foto ter illustratie.

Ondanks het mislopen van de award binnen de Immersive Competition van het filmfestival Cannes, is de docent van de bacheloropleiding Creative Technology en master Interaction Technology een ervaring rijker. ‘Zo’n twee jaar geleden kreeg ik fragmenten van een interview te horen. De regisseurs vroegen of ik daar muziek, omgevingsgeluid en ambiance voor wilde creëren’, zegt de componist. ‘Er was nog niks te zien of te horen, dus bouwde ik qua muziek alles van het begin op. Het is net alsof je aan een boek begint met een blanco bladzijde. Met veel enthousiasme begon ik te puzzelen, sleutelen en componeren.

'Na lang produceren was – in muziektermen - het ‘geluidsbed’ voor de VR-documentaire het eindresultaat’, blikt Nieuwdorp terug op zijn klus. ‘Ik had nooit verwacht dat Lacuna uiteindelijk één van de tien genomineerden in Cannes werd. De kans om op dat filmfestival te staan, komt een keer in je leven voorbij. Maar ik besloot niet te gaan, want ik wil studenten geen video-colleges voorschotelen.’

De tekst gaat verder onder de trailer.

Prijzenpakker

Sinds 2008 heeft Nieuwdorp een eigen bedrijf: Claynote. Hij ontwerpt adaptieve muziek voor interactieve kunstinstallaties. ‘Dat is kunst waar gebruikers zelf mee aan de slag kunnen. Met een VR-bril en koptelefoon op wordt je in een verhaal of omgeving gezogen. Je hebt vrijheid om rond te kijken waarbij vage flarden van geluid voorbij schieten. Door de geluiden die je hoort, ademen de scènes sfeer. Je hebt het gevoel dat je erbij bent of dat iemand je het verhaal vertelt. Ik compenseer daarom muziek aan wat de gebruiker doet en voelt. Het is dus geen liedje dat afspeelt van begin tot eind.’  

Passievolle colleges

Sinds 2018 neemt Nieuwdorp – die in Utrecht woont - zijn praktijkervaring mee naar de collegezalen van de UT. Eén keer per week en een vak per kwartiel verzorgt hij colleges aan UT-studenten. ‘Als docent geef ik les, zoals ik zelf les had willen hebben. Studenten moeten niet denken: ‘Ah, daar heb je weer iemand die alles uit boeken komt vertellen.’ Daarom heb ik het altijd over mijn eigen producties en werkzaamheden. Dat doe ik niet om mijzelf op de borst te kloppen, maar vooral om problemen te bespreken die ik tegenkom en om de colleges relevant te maken.’

Nieuwdorp krijgt naar eigen zeggen vaak te horen dat zijn passie en enthousiasme door de lokalen vliegt. ‘Daar geef ik de studenten gelijk in. Je kan namelijk zoveel tofs doen met geluid. Studenten reik ik graag tools, zoals gratis software, aan. Ze waarderen dat. Ik hoop dat het aanstekelijk werkt, en dat ze er zelf vervolgens mee aan de slag gaan.’  

Eureka-moment

Nieuwdorp zit ook na de nominatie in Cannes niet stil en richt zijn muzikale pijlen alweer op een nieuwe animatie. ‘Met mijn werk wil ik sociaal en maatschappelijk iets toevoegen. Daarom werk ik nu aan een verhaal over transgender-ervaringen. Bij dit soort onderwerpen peur je soms met een vinger in een wond, maar ik vind het belangrijk om zo bewustzijn te creëren. En als iets in elkaar valt en je voelt dat het geluid precies past bij een scène of overgang, dan is dat voor mij een van mooiste dingen in het leven’, aldus Nieuwdorp.

Rik Nieuwdorp

Op de website van Rik Nieuwdorp, www.claynote.nl, staan meerdere projecten waar hij aan heeft gewerkt. De korte animatiefilm It's Nice In Here stond bijvoorbeeld op de shortlist voor een Oscar. De VR-installatie Soul Paint, met narrator Rosario Dawson, heeft al veel prijzen in de wacht gesleept, waaronder op South By Southwest (SXSW). Met de VR-installatie over absence-epilepsie, In My Absence, zijn we onder andere genomineerd voor een Gouden Kalf en werd het een kleine hit op het filmfestival DOK Leipzig. Vroeger werkte Nieuwdorp aan games, maar tegenwoordig haalt hij meer voldoening uit projecten die bijdragen aan een 'mooiere, betere wereld'. Hij zit vaker in de hoek van de interactieve kunstinstallaties zoals deze VR/XR-projecten.

 

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.