Vooral de studenten van het leenstelsel vinden het niet eerlijk dat de rente op studieschulden omhoog gaat: ze kregen geen basisbeurs en zitten met hoge schulden, en nu moeten ze ook nog eens duizenden euro’s rente betalen.
Een meerderheid van de Tweede Kamer wil hun rente bevriezen op het niveau van 2023. Maar dat is op korte termijn niet mogelijk, schrijft demissionair onderwijsminister Robbert Dijkgraaf in een reactie op de aangenomen motie van GroenLinks en ChristenUnie.
Per 2026
Het is technisch niet haalbaar, legt hij uit. 'Dit vraagt namelijk grote aanpassingen van de systemen van DUO, die op zijn vroegst per 1 januari 2026 gerealiseerd zouden kunnen worden.'
Dat is dus twee jaar later dan de Tweede Kamer wilde. Het gaat sowieso niet lukken om de wet op de studiefinanciering nog voor 1 januari te wijzigen. Bovendien heeft DUO komend jaar nog meer ingewikkelde taken.
De indieners zagen dit misschien al aankomen. In de motie staat daarom ook het verzoek om ('als dit uitvoeringstechnisch niet kan') de motie ‘breder’ te trekken. Dijkgraaf belooft te kijken wat er mogelijk is.
Expats
Het kost miljarden euro’s om de rente laag te houden, waarschuwde de minister eerder. De Tweede Kamer wil dit opvangen door kenniswerkers uit het buitenland minder lang een belastingvoordeel te geven.
Dat laatste (het versoberen van de expatregeling) was een voorstel van Pieter Omtzigt. Ook hij wilde daarmee de rente op studieschulden intomen. Zijn amendement is aangenomen. Hij vermoedt alleen dat het niet genoeg zal opleveren om de rente helemaal te bevriezen. Om die reden stemde hij, samen met de VVD, als enige tegen de motie van GroenLinks en ChristenUnie.
Kamervragen
In reactie op Kamervragen over de rentestijging schrijft Dijkgraaf: 'Ik kan mij voorstellen dat studenten en oud-studenten daar zorgen over hebben.' Maar hij wijst ook op de gunstige voorwaarden van de studieleningen.
Er is nooit beloofd dat de rente nul procent zou blijven, stelt Dijkgraaf. 'Wel is gezegd dat het een gunstige lening betreft. Daar sta ik ook nog steeds achter. De rente is nog steeds vele malen lager dan de rente op de markt.'
Oud-studenten betalen naar ‘draagkracht’ terug, onderstreept hij. Wie een beperkt inkomen heeft, hoeft minder (of zelfs niets) terug te betalen. 'Ook voor de rente geldt dus dat de oud-student nooit meer betaalt dan hij of zij kan dragen.'
