Volgens Endedijk, zijn er in Nederland genoeg mensen met capaciteiten en interesse voor techniek. Toch zijn er grote tekorten in de technische sector. Zo zijn er meer dan honderdduizend openstaande vacatures, maar tegelijkertijd wil maar 44 procent van de afgestudeerde technici in deze sector aan de slag. ‘Hierdoor worden bijvoorbeeld de klimaatdoelstellingen niet gehaald’, zegt Endedijk. ‘Omdat er simpelweg te weinig mensen zijn om de gewenste energietransitie tot stand te brengen.’
De onderzoekers volgden mensen in het eerste jaar van hun carrière in de technische sector. ‘We wilden weten waarom mensen ondanks hun capaciteiten en interesse uiteindelijk vroegtijdig vertrekken. Zo blijkt dat de helft van de vrouwelijke werknemers in deze sector in de eerste jaren vertrekt. Dat is natuurlijk enorm.’
Ondanks deze opvallende cijfers, ging het de onderzoekers niet zozeer om man-vrouwverhoudingen. ‘We keken op een dieper niveau naar diversiteit en inclusie. De vraag was of mensen die anders zijn dan de gemiddelde engineer zich thuis kunnen voelen binnen de techniek sector. Is er ruimte voor mensen met andere hobby’s en die bijvoorbeeld wat extraverter zijn? Kan iedereen zich thuis voelen? Daar draait het om.’
Uit het onderzoek blijkt dat minderheden het moeilijk hebben binnen de technische sector, vertelt Endedijk. Ze noemt als anekdotisch voorbeeld een bedrijf dat ze zelf bezocht. Er stonden naast elkaar vijf mannentoiletten en één damestoilet. ‘Het is logisch gezien de verhoudingen, maar het zijn onbewuste signalen die ervoor zorgen dat groepen zich niet thuis voelen binnen een bedrijf. Ook de dagelijkse interacties spelen een grote rol. Wordt er binnen het bedrijf bijvoorbeeld naar iedereen geluisterd?’
Volgens de adjunct-hoogleraar is het lastig om een cultuur te doorbreken. ‘Vaak moeten bedrijven over een bepaalde drempel heen. Pas als ze een kritiek minimum passeren, ontstaat er een omslag. Daarom moeten bedrijven en instellingen actief beleid maken op diversiteit en inclusie.’ Ook een buddy voor eerstejaarsmedewerkers zou volgens Endedijk kunnen helpen. ‘Daarbij is het erg belangrijk dat er een klik tussen de buddy en medewerker is.’
Onderwijs
Naast het onderzoek naar eerstejaarsmedewerkers, keken de onderzoekers naar eerstejaarsstudenten aan de UT en Saxion. ‘We onderzochten welke studenten zich thuisvoelen en blijven bij een technische opleiding. De uitkomsten waren verrassend. Met name de eerstegeneratiestudenten bleken een kwetsbare groep. Juist voor deze groep studenten is het erg belangrijk dat ze rolmodellen binnen een opleiding hebben.’
Volgens Endedijk is betere begeleiding van studenten als ze gaan kijken bij een bedrijf ook van groot belang. ‘Het moet meer zijn dan: ga er maar kijken. Als het beeld dat ze bij een bedrijf krijgen afschrikt, dan moet er binnen de opleiding ruimte zijn voor reflectie. Daarvoor hebben we een het Carrière Kompas ontwikkeld, zodat (aankomende) technische professionals beter kunnen ontdekken wat belangrijk voor hen is en wat past.’
Tijdens het congres van ‘Bridge the Gap!’ willen de organisatoren wetenschap en praktijk samenbrengen. ‘De eerste dag van het congres is een klassieke conferentie, maar tijdens de tweede dag presenteren we onze bevindingen aan verschillende mensen uit het bedrijfsleven. Ook worden er vragen ingebracht door bedrijven en instellingen. Hoewel ons project stopt, hopen we natuurlijk dat onze inzichten gebruikt gaan worden.’
Het congres Bridge the Gap! is op vrijdag 1 juli. Meer informatie over het congres en aanmelding is hier te vinden.
