De functies van Mastodon lijken op die van Twitter. Met 500 tekens kunnen gebruikers toots versturen en een retweet heet een boost. In tegenstelling tot andere netwerken is Mastodon decentraal: niemand is eigenaar. Vorige week startte Djoerd Hiemstra het UT-platform. ‘Het gerenommeerde MIT zit al op Mastodon. En nu is de UT de eerste, Nederlandse universiteit op het netwerk.’
Open source
Mastodon is een federatief sociaal netwerk. Zo’n netwerk heeft drie belangrijke kenmerken: het is open source, draait op een eigen server en heeft een moderator. ‘Open Source betekent dat de broncode openbaar is’, vertelt Hiemstra. ‘Iedereen kan het aanpassen. Zo heb ik voor het UT-netwerk één regel aangepast: alleen mensen met een @utwente.nl-account kunnen lid worden. Daarnaast zijn de algoritmes openbaar. Dat is niet het geval bij andere netwerken zoals Facebook en Twitter.’
Vertrouwen
Het netwerk van de UT draait op een eigen server: een instance. ‘Ik gebruik nu een server uit 2008’, vertelt de docent. ‘Deze staat in het Teehuis achter het gebouw Zilverling. Dit zorgt voor vertrouwen: de UT zal, in tegenstelling tot Facebook, jouw data niet verkopen. Hoewel de verschillende netwerken een eigen server hebben, kunnen Mastodon-gebruikers wel berichten naar elkaar sturen.’
Veilige haven
Op dit moment is Hiemstra zelf moderator van het netwerk. ‘Maar dat wil ik graag overdragen. Dankzij een moderator kunnen de netwerken hun eigen regels bepalen. Voor veel mensen die op Twitter kwetsbaar zijn, is Mastodon een veilige haven. Als iemand mensen lastigvalt, wordt diegene van de server gegooid. Of dat een risico van filterbubbels met zich mee brengt? Misschien, dat is wel een van de gevaren.’
Het initiatief past binnen Hiemstra’s onderzoek naar federatieve zoekmachines. Het komende semester gaat hij met een groep studenten onderzoek doen naar federatieve sociale netwerken. ‘Ik denk dat deze netwerken de toekomst zijn. Het is een belangrijke stap om de grote macht van Facebook, Google en Twitter te breken.’
