Onderzoekers maken apparaat om circulerende tumorcellen te isoleren

| Rik Visschedijk

Onderzoekers van het UT-onderzoeksinstituut MIRA en het bedrijf VyCAP ontwikkelden een apparaat waarmee individuele kankercellen geïsoleerd kunnen worden. Joost Swennenhuis promoveert vrijdag op het onderzoek.

Met het apparaat kan het ontstaan van uitzaaiingen beter onderzocht worden. Ook is het mogelijk om nieuwe medicijnen te testen.

Circulerende tumorcellen

Circulerende tumorcellen (CTC’s) spelen een cruciale rol bij het ontstaan van uitzaaiingen. Ze ontstaan doordat een gedeelte van de cellen van een tumor los laat en in de bloedbaan van de patiënt terecht komt. Het is van groot belang om het DNA van deze CTC’s goed te kunnen onderzoeken om beter inzicht te krijgen in het ontstaan van uitzaaiingen, om deze vroeger op te kunnen sporen en voor de ontwikkeling van medicijnen.

The Puncher

Het probleem bij het onderzoek is dat CTC’s in een extreem lage concentratie in het bloed voorkomen. Tot nu toe worden ze handmatig geïsoleerd door specialisten: een tijdrovende en weinig betrouwbare methode. Swennenhuis ontwikkelde met VyCAP het apparaat The Puncher, waarmee de CTC’s geïsoleerd kunnen worden.

De kern van het apparaat bestaat uit een chip met daarin 6400 ‘putjes’ waarin de cellen zich kunnen nestelen. De putjes hebben een diameter van 70 micrometer, een volume van één nanoliter en hebben een klein gaatje aan de onderkant. Wanneer de onderzoeker met een speciale pomp een vloeistof met daarin witte bloedcellen en CTC’s pompt, blijven de CTC’s achter in de putjes. De onderzoeker kan de bodem uit ieder gewenst putje drukken, waardoor de individuele CTC in een bakje valt.

CellSearch test

Het apparaat is een uitbreiding op de CellSearch test, waarvoor professor Leon Terstappen - de begeleider van Swennenhuis - in 2009 de prestigieuze Prix Galien kreeg. Bij deze test houden de onderzoekers een vloeistof over die zo’n 10.000 keer zo veel witte bloedcellen als CTC’s bevat. The Puncher maakt het mogelijk om de circulerende tumorcellen uit deze vloeistof te isoleren.

Het systeem is nog in ontwikkeling, maar The Puncher is al op de markt gebracht. Wereldwijd werken vijf onderzoeksziekenhuizen met het systeem.

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.