Bram Bakker: ‘Bewegen zet je piekermodus uit’

| Rense Kuipers

Studievereniging Dimensie (psychologie) organiseerde dinsdag een symposium, genaamd ‘Gestoord! Over de wonderlijke werking van het brein’. Een van de sprekers was psychiater Bram Bakker, die vertelde over hardlopen als medicijn.

Want, zo luidde Bakkers ogenschijnlijk simpele remedie: ‘Bewegen is het simpelste tegengif voor overbelasting in het hoofd. We denken de hele dag na. Dat kost veel energie, terwijl de hersenen verantwoordelijk zijn voor veertig procent van de energieconsumptie van het lichaam.’

Piekeren

Bakker vervolgde: ‘Op het moment dat je beweegt, kun je niet meer piekeren. Je hersenen gaan uit en komen in een spaarmodus terecht.’ Die spaarmodus bereiken de hersenen volgens Bakker ook tijdens diepe slaap. En hoe stimuleer je dat? Juist, door te bewegen, aldus Bakker.

Bakker ging niet alleen in op hardlooptherapie, maar uitte ook zijn zorgen over de situatie van de gezondheidzorg. Volgens hem gaan steeds meer mensen steeds jonger ‘een beetje stuk’, waardoor de kosten in de zorg uit de hand lopen.

Arme rugspieren

Als voorbeeld noemde hij een man op middelbare leeftijd met overgewicht, die lage rugpijn krijgt. Hij gaat eerst naar de huisarts, houdt twee weken rust, komt terug omdat de klachten niet verdwenen zijn, gaat aan de pijnstillers, vervolgens door een scan en komt uiteindelijk bij de psycholoog terecht. ‘We shoppen ons suf, maar alle risicofactoren voor lage rugklachten hebben met leefwijze te maken’, aldus Bakker. ‘Die arme rugspieren worden niet getraind als je de hele dag in een bureaustoel zit.’

Kijkend naar het grotere plaatje ziet Bakker veel meer psychische klachten bij mensen in de westerse wereld dan in landen die we volgens hem zielig vinden. Die klachten zijn volgens Bakker vooral terug te leiden naar leefwijze, in veel mindere mate naar erfelijke aanleg.

Aanpassen

De meest voorkomende psychische stoornis is volgens Bakker de zogeheten aanpassingsstoornis. Hij stelde aan een bijna volle Waaier 4-zaal de vraag hoeveel generaties eroverheen gaan voordat de mens zich volledig aan iets heeft aangepast. Het antwoord: ongeveer vijf.

Zo vergeleek hij zijn hond – die hij mee had genomen naar zijn presentatie – met mobiele telefoons. ‘Honden lopen al een paar duizend jaar rond, aan hun aanwezigheid zijn we gewend. Aan de telefoon niet.’ Bakker vervolgde: ‘De firma Apple verleidt ons om zo’n ding te kopen, maar dat heeft ook nadelen. Apparaten beïnvloeden ons psychisch welbevinden.’

Aanslag op hersenschors

Bakker noemt het kijken van tv en het consumeren van sociale media op mobiele telefoons een aanslag op onze hersenschors. ‘Uiteindelijk is alle gebruik van apparaten een belasting voor ons brein, ook door het blauwe licht dat die apparaten afgeven. Tegelijkertijd realiseren we ons niet dat we ons bioritme de hele dag onderuit schoffelen. Dan kun je wachten op problemen als een burn-out.’

Want bijna alles begint met verstoring van ons slaappatroon, aldus Bakker. Dus pleit hij onder andere om twee uur voor het slapengaan alle apparaten uit te zetten, zodat het lichaam meer van het hormoon melatonine aanmaakt.

En natuurlijk kan hardlopen daar volgens Bakker bij helpen. ‘Welke diagnose je ook op iemand plakt, je had iets als hardlooptherapie bij iedereen al preventief willen inzetten. Immers, de enige manier om uit een patroon te komen is om radicaal het roer om te gooien.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.