Verschillende U-raadsleden noemen het besluitvormingsproces rond de strategienota Route14+ ‘ontzettend gecompliceerd’. Het college maakt het de raadsleden nog lastiger door op de komende overlegvergadering van woensdag 22 juni niet voor het gehele document om instemming te vragen. Gekozen is voor gedifferentieerde instemming. Gevraagd wordt in te stemmen met ‘voornemens, visies en uitgangspunten’, nog niet met uitwerkingen.
Dat doet het college slim, meent UReka-woordvoerder Pieter Willems. ‘Door nu in te stemmen met het principe maken ze het ons lastig later niet in te stemmen met het uitgewerkte document.’ Dat kan overigens wel. Het college komt in het najaar bijvoorbeeld met een nota bacheloronderwijs en een bachelorportfolio waarin alle nieuwe opleidingen worden vastgelegd. Daarover heeft de universiteitsraad opnieuw instemmingsrecht, ongeacht eerdere steun.
Niemand durft een inschatting te maken van de stemverhoudingen op 22 juni. Enige zekerheid is de tegenstem van Dick Meijer van de CC-fractie (zeven leden). Hij is het volkomen oneens met nut en (financiële) noodzaak van de operatie. Volgens hem pakt het begrotingstekort kleiner uit dan het college voorspiegelt en nu ook het marktaandeel in de vooraanmeldingen groeit, ziet hij helemaal geen reden meer om drastisch in te grijpen. Bovendien laakt hij de gang van zaken rondom de reorganisatie van de leerstoelen. Zijn zes fractiegenoten delen die zorgen, maar de vraag is of ze net zo ver door willen bijten als hij.
In aanloop naar het instemmingsmoment vergadert de universiteitsraad over een conceptbesluit. Doorgaans bestaat dat uit de constatering dat de raad instemt mits het college een aantal toezeggingen doet. Volgens voorzitter Frits Lagendijk hebben de raadsleden zoveel vraagtekens dat het voor de hand ligt het nu te formuleren als ‘Geen instemming, tenzij’. Hij denkt dat het college dan harder zijn best moet doen om de gevraagde toezeggingen ook daadwerkelijk uit te voeren.
Uitgelicht: de vraagtekens
Naast de nog onbekende personele gevolgen van een reorganisatie springen grofweg drie punten uit het Route14+-plan in het oog. Die punten zijn reorganisatie van de leerstoelen, het invoeren van een modulair onderwijsmodel en de start van een University College. Wat wil het college en wat zijn de vraagtekens, zorgen en twijfels van de universiteitsraad?
1) Reorganisatie leerstoelen
CvB:Speerpunten zijn nanotechnologie, biomedische technologie, ICT, groene energie en governance. Onderzoek dat niet van hoge kwaliteit is en/of niet past binnen het UT-profiel zal niet worden voortgezet. Daardoor zullen leerstoelen verdwijnen.
U-raad: Vraagtekens staan bij de criteria die het college hanteert. De U-raad vindt bovenal dat er te weinig aandacht is voor het onderwijsgerelateerde onderzoek. Sommige leerstoelen zijn simpelweg nodig voor het voortbestaan van (master-)opleidingen. Grootste kritiekpunt is dat het college de verkeerde volgorde hanteert. Eerst is bepaald welk onderzoek aan de criteria voldoet, daarna is gekeken wat dit betekent voor het onderwijs. Dat moet omgekeerd zijn: eerst bepalen welk onderwijs en onderzoek je wilt aanbieden en pas dan kijken welke leerstoelen daarvoor van belang zijn.
2) Onderwijsmodel
CvB: Het aantal bachelors wordt teruggebracht. Studenten kiezen eerst voor een brede opleiding en pas in de loop van het eerste jaar voor een major. Het onderwijs wordt in modules van 15 EC aangeboden met daarin veel projectonderwijs. Studenten krijgen maximale flexibiliteit om hun eigen studieprogramma op te stellen en de uitval wordt teruggedrongen.
U-raad: De raad heeft vraagtekens bij het toetsniveau en de waarborging van de wetenschappelijke kwaliteit en diepgang. Men is bezorgd over meeliftgedrag in projecten: de individuele student moet worden beoordeeld. Twijfels heeft de universiteitsraad over de marketingkant van het verhaal. Er is niet bewezen dat vwo-scholieren zitten te wachten op een model waarbij hun keuze voor een major wordt uitgesteld. Ook vraagt de raad zich af of het verstandig is bestaande goedlopende opleidingen te laten sneuvelen om ze vervolgens in een nieuwe vorm te gieten. Als het model wordt ingevoerd, wil de U-raad dit gefaseerd doen, iets dat het college niet ziet zitten.
3) University College
CvB: In september 2012 wil het college starten met een University College voor excellente studenten die belangstelling tonen voor vraagstukken op het snijvlak van technologie en maatschappij. Door selectie wil de UT alleen de beste studenten toegang bieden tot deze bacheloropleiding. Leiden, Amsterdam, Utrecht en Maastricht hebben al een University College, Eindhoven heeft plannen in die richting.
U-raad: Omdat instemming hiervoor pas in oktober wordt verlangd, is er nog weinig over gedebatteerd. Belangrijkste zorgen van de raad betreffen de financiële onderbouwing en het elitaire karakter van een University College. Is het alleen voor de beste of alleen voor de rijkste studenten?
Na instemming
Als de universiteitsraad woensdag 22 juni instemt met alle deelplannen die het college voorlegt, komt er direct na de zomer een reorganisatieplan. Dat gaat in september ter advies naar de U-raad en een maand later ter instemming. Ook de vakbonden, verenigd in het Overlegorgaan Personeelszaken UT (OPUT), worden hierbij betrokken. Als er volgens het reorganisatieplan gedwongen ontslagen zullen vallen, wordt een sociaal plan opgesteld. Hierover moet eind september overeenstemming zijn met het OPUT.
Mocht de universiteitsraad niet instemmen met de voornemens van het college van bestuur, dan raakt het hele proces vertraagd. Het CvB hoopt nog eind 2011 formeel te kunnen beginnen met reorganiseren, maar zal daarvan af moeten zien als er geen overeenstemming komt over het reorganisatieplan en het sociaal plan. Het tijdspad dat het college aanhoudt, wordt als ambitieus gezien. Er hoeft maar iets te gebeuren en dat schema wordt niet gehaald.
