Het ministerie gaat het budget voor hogescholen en universiteiten vanaf 2011 volgens een nieuw systeem verdelen. Diploma’s krijgen voortaan minder gewicht in de bekostiging, terwijl er meer geld komt naar rato van het aantal onvertraagde studenten dat staat ingeschreven. Daarnaast krijgen de instellingen een vaste toelage.
Maar volgens de universiteiten komt het nieuwe systeem te vroeg. Ze kampen nog met de overgang naar het bachelor-masterstelsel. Sommige geneeskundefaculteiten reiken nog steeds doctoraaldiploma’s uit; daar komt de eerste lichting bama-studenten pas over een of twee jaar over de eindstreep.
Die overgangsfase geeft momenteel een vertekening in de bekostiging. Sommige instellingen profiteren, terwijl andere erop achteruitgaan. Zo boekt Groningen een zekere winst, terwijl de Universiteit van Amsterdam in de min staat. Eerder was al gebleken dat de TU Delft door de overgangsproblemen veertig miljoen euro was misgelopen, terwijl Tilburg juist extra miljoenen had gekregen. Delft krijgt het geld alsnog, maar het wordt uitgesmeerd over een periode van vele jaren.
Als er een nieuw systeem komt, moet dat fijnzinnig worden afgestemd op het oude, zodat er geen grote schokeffecten optreden. Maar hoe kun je het nieuwe systeem ‘ijken’, als het oude nog vertekend is? Universiteiten steggelen over de vraag hoe dat ijken precies in zijn werk zou moeten gaan en wie er dan beter of slechter uit de bus zou komen.
Zulke overgangsproblemen zijn van voorbijgaande aard”, zegt CvB-lid Koos Duppen van de Rijksuniversiteit Groningen. “Over twee of drie jaar wordt er geen doctorandustitel meer toegekend. Dan is het systeem tot rust gekomen. Wij zeggen: voer de nieuwe bekostiging alvast in voor het hbo, maar wacht nog even met het wetenschappelijk onderwijs. Dat kan best, want het hbo-budget is gescheiden van het wo-budget. Waarom zo’n haast? De kans op structurele fouten is te groot. Het is vragen om problemen.”
Intussen gaat het ministerie onverdroten verder. “Binnenkort ontvangt universiteitenvereniging VSNU een brief hoe OCW de ijking gaat inrichten”, zegt een woordvoerder. De VSNU was niet voor commentaar bereikbaar.
HOP, Bas Belleman
