Een ervaren barefoot runner wil Jetse Scholma zich nog niet noemen. De promovendus uit de vakgroep tissue regeneration van Mira loopt eigenlijk pas sinds deze maand op blote voeten. Tijdens trainingen voor de triatlon - al vanaf zijn studie chemische technologie is hij lid van Aloha - liep Jetse wel eens korte stukken blootsvoets. `Sprintjes op het gras. Daarvan werd gezegd dat het goed is voor je techniek. Ik heb dat altijd als prettig ervaren. In vakanties ging ik ook wel op het strand zonder schoenen hardlopen.'
Een vriend en een publicatie in het gezaghebbende tijdschrift Nature begin dit jaar trokken hem over de streep. `In dat artikel schrijft een Harvard-onderzoeker dat mensen evolutionair gezien uitstekende duursporters waren in vergelijking met de dieren waarop ze jaagden. Volgens hem is het aannemelijk dat we dat op blote voeten deden. Hij ging bovendien in Kenia kijken, waar jongens twintig kilometer per dag op blote voeten liepen en uitstekende voetzolen hadden.'
`Het is nog niet onderzocht,' vervolgt Jetse, `maar het lijkt erop dat vanaf de introductie van de moderne sportschoen, in de jaren zeventig, het aantal loopblessures eerder is toegenomen dan gedaald. Als je op blote voeten loopt, land je meer op je voorvoeten. Je hebt daardoor minder piekbelasting op je gewrichten. Een stevige sportschoen neemt een deel van het gevoel weg. Het is veel minder een natuurlijke manier van lopen.'
Inmiddels heeft Jetse een keer of tien zonder schoenen hardgelopen. Twee maal per week loopt hij een uur in het bos. `Na die tijd zijn je voeten moe. In het begin waren mijn zolen er niet aan gewend en had ik een paar blaren, maar die gingen na een paar dagen vanzelf weg. Je past je loopstijl aan en je voeten wennen aan de belasting. Er zijn mensen die denken dat je harder gaat lopen. Ik vind het interessant om dat uit te proberen. Ik kan me voorstellen dat het tot een efficiëntere loopstijl leidt', aldus Jetse.
`Een van de prettige aspecten van barefoot running vind ik dat je heel intense prikkels krijgt. Onder je voeten zitten veel sensoren. Pijn is onprettig. Maar het is wel kort onprettig. Je voelt pijn als je op een steentje stapt, maar een paar stappen verder is het weg. Ik vergelijk het met de sauna, waar mensen voor de lol van de hitte in het dompelbad gaan. Dat doen ze niet omdat die kou zo fijn is. Maar het geeft wel een heel intense prikkel. Uiteindelijk is dat een heel prettig gevoel.'
Wandelaars en fietsers kijken Jetse wel eens vreemd aan. Ze vragen of hij z'n schoenen is vergeten en of hij het niet koud heeft. `Je krijgt juist helemaal geen koude voeten, ook al is het maar een paar graden boven nul buiten. Mensen vinden je heel Spartaans, maar het contact met de koude grond is maar heel kort. Bovendien houdt de doorbloeding je voet warm.'
`Ik roep wel eens wat terug. Meestal antwoord ik laconiek dat de kou wel meevalt. Ik moet er nog een beetje aan wennen. In Volkskrant Magazine las ik een paar weken geleden een verhaal over mensen die de hele dag op blote voeten lopen. Daarin vertelde iemand dat je meer eelt moet hebben op je ziel dan op je voeten. Daar zit wel wat in.'
In 1960 baarde de Ethiopiër Abebe Bikila opzien door in Rome blootsvoets de Olympische marathon in een wereldrecord te winnen. Of iemand dat kunststukje nu nog zal herhalen, weet Jetse zo net nog niet. `Voor iemand die de marathon kan winnen staan de sponsors in de rij om hem van schoenen te voorzien. Er bestaat nu ook een minimale schoen als een soort sok met een rubber onderlaag, enkel om je zool te beschermen. Die ga ik zelf misschien ook nog eens proberen. Barefoot running vormt een grote bedreiging voor de sportmerken. Voor fabrikanten is het natuurlijk geen goed nieuws als duidelijk wordt dat je net zo goed op blote voeten kunt lopen. Ik ben benieuwd hoe die ontwikkeling doorzet.'
Voor Aloha loopt hij eind deze maand mee in de Bata. `Op schoenen', lacht de triatleet. `Naarmate je hogere snelheden loopt, ontstaat er meer wrijving tussen voetzool en grond. Daar verwacht ik nu nog problemen mee. Maar ik kan me voorstellen dat ik later nog wel op blote voeten aan wedstrijden mee doe.'
 |
| Jetse Scholma: `Barefoot running vormt een grote bedreiging voor de sportmerken.' (Foto: Gijs van Ouwerkerk) |
