De plannen van staatssecretaris Mark Rutte (VVD) voor een nieuw studiefinancieringsstelsel zullen een negatieve uitwerking hebben op het studentactivisme. Dat voorspellen Dick Meijer, voorzitter van de Uraad, en Vic van Dijk van de raadsfractie UReka.
Met de introductie van zogenaamde `leerrechten' beoogt Rutte een tweeledig doel. De financiële prikkels zouden aan de ene kant universiteiten en hogescholen dwingen beter in te spelen op de wensen en behoeften van studenten, en studenten nopen tot sneller afstuderen.
Als de plannen, waarmee de ministerraad inmiddels heeft ingestemd, doorgang vinden, kunnen studenten hun persoonsgebonden leerrechten steeds per half jaar bij een universiteit of hogeschool inzetten. Die instellingen zullen daardoor niet alleen moeite moeten doen om studenten binnen te krijgen, maar ook om studenten binnen te houden.
Studenten krijgen in de bachelorperiode en in de masterfase een uitloopmogelijkheid van een jaar. Slagen ze er niet in binnen die termijn hun studie af te ronden, dan moeten ze het veel hogere instellingscollegegeld gaan betalen; de overheid draagt dan niet meer bij.
Vic van Dijk acht het systeem van leerrechten voor universiteiten `eerlijker'. `Met het nieuwe financieringsstelsel voorkom je dat wanneer een student na drie jaar overstapt van universiteit A om af te studeren bij universiteit B, die laatste een onevenredig hoge vergoeding krijgt.'
Het raadslid vreest echter dat Rutte's plannen een `negatieve stimulans' betekenen voor het studentactivisme. Met het spook van fiks hogere collegegelden in het achterhoofd zullen studenten meer dan ooit geneigd zijn zich puur op hun studie te concentreren. `Zowel bedrijfsleven als universiteit hameren op activisme, maar ik heb het idee dat de universiteiten dat alleen met woorden doen.' Van Dijk vindt het bovendien onterecht dat de uitloopperiode van twee keer een jaar voor vijfjarige (technische) studies even groot is en de jaren niet flexibel inzetbaar zijn. Je kunt je `bachelorjaar' wel meenemen naar de masterfase, maar andersom geldt dat niet.
Dick Meijer, voorzitter van de u-raad, vermoedt ook dat Rutte's plannen verregaande consequenties hebben voor het studentactivisme. `Dat heeft het sowieso al moeilijk door de financiële druk om op tijd af te studeren. Die druk wordt in het nieuwe stelsel alleen maar hoger.' Rutte, denkt Meijer, vindt het vooral belangrijk dat studenten zo snel mogelijk hun bul halen en de maatschappij in gekatapulteerd worden. `Dat is strijdig met de eisen die de markt stelt aan studenten. Nevenactiviteiten zijn voor werkgevers juist van groot belang, omdat je er vaardigheden opdoet die je tijdens je studie niet opdoet.'
De Tweede Kamer buigt zich komend voorjaar over de plannen van Rutte.
