De projectkamers in de Horsttoren zijn nog wat kaal en de werkkamers staan nog vol met verhuisdozen. Advanced technology is in het tweede jaar van zijn bestaan al te groot geworden voor de oorspronkelijke behuizing in het Paviljoen. Net na de verhuizing ademen de verdiepingen van de Horsttoren nog niet die speciale `advanced technology sfeer', waar de voorlichtingsfolder zo hoog van opgeeft. Het enthousiasme van de docenten en bedenkers van de brede science bachelor is er echter niet minder om.
Ideeën voor een brede bachelor waren er al langer, vertelt één van de initiatiefnemers, hoogleraar anorganische materiaalkunde Dave Blank, over het onstaan van AT. `Op een gegeven moment hebben we op initiatief van Miko Elwenspoek (collegahoogleraar, red.) besloten dat we zo'n bachelor zouden gaan aanbieden, maar dan met een heel nieuw soort onderwijs. De uitdaging was een opleiding te ontwerpen, waarin studenten zeer breed kennismaken met verschillende technische disciplines, zonder dat ze van alles net niets weten. We willen creatieve ingenieurs afleveren die multidisciplinair zijn opgeleid, maar wel weten hoe ze de diepte in kunnen gaan.'
Blank is zo langzamerhand het gezicht van de brede ingenieursopleiding geworden, maar hamert erop dat hij het niet alleen heeft gedaan. `Vanaf het begin was er een groot aantal mensen bij betrokken, zoals de decanen van de technische faculteiten en collega Arie Rip vanuit de faculteit BBT. Ook veel docenten uit de verschillende technische disciplines waren er vanaf het begin bij betrokken, want die moesten het onderwijs ontwerpen. Advanced technology is ontraditioneel, we beginnen niet met de theorie, maar met de toepassing. Alle achterliggende theorie komt aan bod via thema's, zoals de brandstofcel. De studenten krijgen de materiaalkunde, mechanica en wiskunde die ze voor dat onderwerp nodig hebben, maar ook vakken als ondernemerschap en engineering. Niet als voorbereiding op een project, maar tegelijkertijd.'
In de praktijk blijkt het niet zo eenvoudig om helemaal bij de toepassing te beginnen, vindt student Ilmar: `Ik had verwacht dat we echt geavanceerde technologieën zouden krijgen, maar we leren toch eerst over dingen die er al zijn. Dat valt me tegen, het is minder interessant dan ik had gedacht.'
Hoewel Blank hoopt dat de opleiding altijd vernieuwend en experimenteel zal blijven, is hij eerlijk tegen studenten. `Ze moeten beseffen dat ze eigenlijk proefkonijnen zijn. Alles is nieuw, ook voor ons.' Maar welke studenten kiezen eigenlijk voor zo'n ontraditionele opleiding? Blank noemt de vwo-leerling die niet kan kiezen tussen technische natuurkunde en chemische technologie, omdat hij of zij die allebei zo leuk vindt. `Het moet geen negatieve keuze zijn, want dan red je het niet. Daarvoor is de opleiding te intensief,' zegt Blank, die niet gelooft dat AT studenten wegkaapt bij andere opleidingen. `Volgens mij boren we een hele nieuwe groep studenten aan, maar daar willen we op termijn natuurlijk nog wel uitgebreid onderzoek naar doen.'
Voor studenten Saskia en Leon was het inderdaad een kwestie van niet kunnen kiezen. Saskia: `Ik heb voor de UT gekozen omdat ik hier uit de buurt kom. Het mooie van deze opleiding vind ik dat het zo breed is, je kunt nog alle kanten op.'
Of ze blij zijn met hun keuze? Leon: `We maken erg lange dagen, elke dag van half negen tot half zes. Ik baal soms wel als ik er weer vroeg uit moet en mijn huisgenoten lekker kunnen uitslapen.' Toch is het dat wel waard, vindt Saskia: `De vakken zijn erg leuk. Evenals de medestudenten. En we hebben lange pauzes, dus je komt heus wel aan een sociaal leven toe.'
Blank vertelt: `We vragen veel inzet en zelfstandigheid van de studenten. Dat is behoorlijk wennen voor ze, want het is volkomen anders dan op het vwo. Vorig jaar merkten we dat het hun algemene ontwikkeling ten goede komt om zo zelfstandig te moeten zijn. Het is mooi om te zien dat de studenten drive hebben. Daar hoopten we op.'
Eerstejaarscoördinator Bernard Boukamp ziet die drive ook. `Ik geef al jaren les aan de UT,' zegt hij. `Maar ik vind mijn werk steeds leuker worden. Deze studenten zijn zo gemotiveerd. In de projectgroepen zie je ook dat iedereen zich inzet. Er zijn nauwelijks mensen die zich door de groep laten meeslepen.'
Logisch, vindt Saskia: `In zo'n projectgroep moet je wel je best doen. We kennen elkaar al wat beter in de projectgroep, want de groepen zijn hetzelfde als de doegroepen bij de intro. Daardoor kun je het eigenlijk niet maken om niets te doen, als de rest wel heeft gewerkt.'
Nu straalt het enthousiasme er duidelijk nog vanaf, zelfs tijdens het `wiskunde-herstel-onderwijs', waar ook deze groep technische eerstejaars duidelijk behoefte aan had. `Dat is het enige wat tegenvalt,' zegt Boukamp. `De aansluiting met het vwo wordt steeds slechter.'
Zal een afgestudeerde AT'er straks niet weer een aansluitingsprobleem krijgen? Zitten bedrijven en masteropleidingen te wachten op deze brede bachelors? Blank: `Ik kan me voorstellen dat sommige afgestudeerden een eigen bedrijfje starten of op een multidisciplinair project in het bedrijfsleven terechtkomen. Maar het grootste deel zal toch doorstromen naar een masteropleiding, net zoals dat bij de traditionele opleidingen nog steeds gebeurt.'
Volgens Blank zullen afgestudeerde AT bachelors voldoende gespecialiseerd zijn om door te stromen naar een reguliere master, bijvoorbeeld bij technische natuurkunde of chemische technologie. `Maar we willen voor alle disciplines ook een nieuwe master gaan aanbieden, waarin typische advanced technology-aspecten aan bod komen.'
Zo ver kijken de studenten nog niet vooruit. Leon is vooral benieuwd naar wat hem in de komende drie jaar te wachten staat. `We gaan nog iets met bruggen doen, dat lijkt me erg leuk. En nanotechnologie. Wat dat precies is, weet ik nog niet, maar het klinkt heel interessant.' Saskia durft wel iets verder te kijken: `Later zou ik wel iets met productontwikkeling willen doen.'
`Het is mooi om te zien dat de studenten drive hebben.'
`In zo'n projectgroep moet je wel je best doen.'
Dave Blank
