Toen Gjalt Gaikema van 1968 tot 1975 CT studeerde, moest hij er niet aan denken om voor een klas met van die `verrekte pubers' te staan. Hij koos voor een carrière in het bedrijfsleven, werkte vijf jaar bij DSM in Geleen en daarna, vanaf 1980, bij Wavin in Dedemsvaart, een bedrijf dat pvc-leidingsystemen produceert. Hij werd er groepsleider van het centraal laboratorium en later hoofd productontwikkeling, allemaal tot volle tevredenheid. Later veranderde zijn functie ingrijpend. Vanwege de Europese markt vervielen nationale bouwvoorschriften en keurmerken. Er moest voor elke toepassing een nieuwe Europese norm komen. Wavin vroeg Gaikema om de Nederlandse kunststofleidingenindustrie daarin te vertegenwoordigen. `Dat leverde mooie reisjes op, ik heb alle leuke steden in Europa gezien.' Maar toen de technische discussie in een politieke dreigde uit te monden, ging het werk hem tegen staan. `Ik ben allesbehalve een diplomaat.'
Al eerder was de gedachte in hem opgekomen om na zijn pensioen het onderwijs in te gaan. `Bij Wavin kon je er op je vijfenvijftigste met een mooie regeling uit. Het onderwijs is een van de weinige sectoren waarin je op die leeftijd nog prima aan de slag kan. En het leraarschap begon me aan te spreken. Toen mijn kinderen in de examenklassen zaten, hielp ik ze vaak met de exacte vakken. Je bent een veel betere leraar dan die bij ons op school, zeiden ze tegen me. Jij kunt het veel beter uitleggen.'
Toen zijn werk niet meer zo beviel, bood Wavin hem de mogelijkheid om er al drie jaar eerder mee te stoppen en een studie voor leraar te voltooien. Gaikema werd opnieuw student en ging terug naar de campus in Enschede. `Ik heb eerst een licentie scheikunde behaald. Dat ging makkelijk want dat heb ik zelf gestudeerd. De wis- en natuurkundelicenties waren pittiger. Ik heb een jaar lang colleges moeten volgen, gewoon als regulier student! Onder mijn oude studentnummer, 06802516. Dat was wel even wennen voor mijn studiegenoten. Vaak dachten ze dat ik de leraar was. En ik geloof dat ze me ook wel lastig vonden. Kijk, mijn eigen studietijd was de tijd van de provo's. Wij waren erg kritisch en reageerden op alles wat de docenten zeiden. Ik had verwacht dat het nu nog veel erger zou zijn, met de huidige mondige generatie. Niks ervan. Ik was de enige die kritische vragen stelde die ikzelf overigens heel relevant vond. Zij vonden dat ik de boel ophield. Ze wilden opschieten, haha.'
Binnen tweeëneenhalf jaar haalde Gaikema drie licenties. Afgelopen vrijdag nam hij zijn diploma in ontvangst. Inmiddels werkt hij op het Meander College in Zwolle als docent scheikunde, natuurkunde en algemene natuurwetenschappen. `De interactie met kinderen is het leukst. Er gebeurt elke dag wel wat. In het begin is het moeilijk om orde te houden en toch een leuke sfeer te creëren. Je wilt geen dictator zijn. Ik heb geleerd dat je voor alles jezelf moet blijven. Ga niet toneelspelen, dat hebben ze binnen de kortste keren door. Het scheelt wel een stuk dat ik geen twintig meer ben. Ik ben ouder dan hun vaders, dus ze houden zich wel gedeisd!'
Gaikema vindt zijn loopbaanswitch een mooie manier om zijn carrière af te ronden. `Dit blijf ik nog wel een jaar of tien doen. Dat is een mooie periode. Ik had geen veertig jaar voor de klas willen staan, dat niet. Financieel is dat ook niet aantrekkelijk, want het salaris is ronduit slecht. Dat maakt mij nu niet meer zoveel uit.'
Hij kan zich wel voorstellen dat een karig loon het beroep voor jonge mensen niet aantrekkelijker maakt. `En het leraarschap is al niet zo populair. Dat beeld wordt vooral veroorzaakt door sommige scholen in het westen, waar brutale kinderen en agressieve ouders de leraar het leven zuur maken. Hier in Zwolle is het nog een oase van fatsoen hoor.'
Kan Gaikema nog een docent noemen die hij vroeger zelf bewonderde? `Dat is dan mijn scheikundeleraar van de middelbare school in Drachten. Hoe die man over het vak vertelde! Door hem ben ik CT gaan studeren. Ik hoop mijn eigen leerlingen net zo enthousiast te krijgen.'
Gjalt Gaikema krijgt zijn diploma. Nellie Verhoef, vakdidacticus wiskunde spreekt hem toe. (Foto: Maurits Diephuis)
