Waarom zouden we woensdag ja moeten zeggen?
`De kracht van dit verdrag, want een grondwet is het dus niet hè, is dat het alle bestaande verdragen rationaliseert en daarmee de besluitvorming doorzichtiger en inzichtelijker maakt. Dat juich ik toe. Dat de Unie democratischer wordt vind ik op zich een goede zaak. Alleen wordt de controle zowel op Europees als op nationaal niveau versterkt. Een typisch EU-compromis dat alleen maar tot meer papierwerk leidt want wie controleert nou wie en wat?'
U vindt het dus ook geen grondwet?
`Welnee, het is een doodgewoon internationaal verdrag. Een grondwet is voorbehouden aan een staat. En in deze grondwet staan ook dingen die niet in een grondwet thuishoren. Dat de defensie-uitgaven efficiënter besteed moeten worden bijvoorbeeld. Dat is geen grondbeginsel, dat is beleid! Het woord grondwet is compleet verkeerd gekozen. Ik vind het populistisch en misleidend.'
Wat zijn uw argumenten tegen?
`Mijn grootste bezwaar is dat de EU het internationale bestuur aan het monopoliseren is. Dat verstikt het andere internationale potentieel zoals de NAVO, de Raad van Europa en de OVSE. Neem nou het Handvest van de grondrechten dat in de grondwet is opgenomen. Dat was al keurig geregeld met het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Laat dat daar, versterk het daar. Ik vind dat de Europese Unie zich een verwerpelijke staatsallure aanmeet, inclusief vlag en haar volkslied. Deze grondwet geeft uitdrukking aan een proces van staatsvorming dat gaande is en daar ben ik op tegen. Maar ook zonder de grondwet gaat dat proces door. Het moeilijke is dat we de consequenties van het verdrag niet kennen. Daarom vind je zelfs onder specialisten voor- en tegenstemmers. Want wat we met de Unie willen staat er niet in. Willen we een federale staat, een sociaal Europa? Het is onmogelijk om objectief voor of tegen te zijn. We kennen de consequenties niet.'
Als de specialisten het al niet weten…
`Voor de burger is het inderdaad helemaal niet te doen. Mensen weten niet hoe Europa werkt, veel mensen weten amper hoe een gemeentebestuur functioneert. Een veel te moeilijke vraag dus. Wel vind ik het goed dat de discussie is losgebarsten. Ik hoop dat de nationale partijen Europa ook eindelijk eens op de agenda gaan zetten nu.'
Bent u net als Wilders bang dat Nederland een provincie wordt?
`Nou dat zijn we al. Economisch gezien zijn we geheel vervlochten met Duitsland en België. EU of niet, dat is gewoon een feit. Maar Wilders doet net alsof we daar nu ineens een keuze in hebben.'
Waarom stemt u toch voor?
`Ik ben wel degelijk voor Europese integratie, maar tegen het staatsvormingsproces dat gaande is. Alleen, ook zonder de grondwet gaat dat wel voort. Die vrees van mij is niet te keren door tegen deze grondwet te zijn. Nee zeggen heeft niet zoveel zin, rationalisering van de huidige regels wel.'
Jaap de Wilde: …nee stemmen heeft niet zoveel zin… (Foto Arjan Reef)
