Voor een volle zaal en na een muzikaal intro van de Studenten Big Band ging de rector uitgebreid in op allerlei ontwikkelingen die de universiteiten in hun voortbestaan bedreigen. Zijn toespraak 'Kiezen voor een onzekere toekomst' was echter 'geen uitdrukking van een sombere visie op de toekomst, maar van een boeiende uitdaging waarvoor wij op dit moment staan. De nadruk ligt daarbij op het woord kiezen'.
Volgens De Smit is de maatschappelijke waardering voor de Nederlandse universiteiten 'sterk afgenomen en zeker niet in overeenstemming met de wijze waarop zij hun taken vervullen'. Dat zou vooral te wijten zijn aan de overheidssubsidies. 'Autonome universiteiten die slechts door de gemeenschap betaald worden om taken uit te voeren die voor de gemeenschap van cruciale betekenis zijn, verkeren in een betere positie om maatschappelijk waardering te winnen.'
Samenwerking is volgens de rector van essentieel belang om te kunnen overleven. De Smit wees in dit verband nogmaals op het standpunt van de minister dat deze wel verantwoordelijk is voor de instandhouding van het stelsel van hoger onderwijs, maar niet van de individuele instellingen. 'Een dergelijk standpunt past bij een meer afstandelijke sturing door de overheid en wordt door ons onderschreven. Het betekent echter wel dat wij ons niet moeten verlaten op de berscherming van die overheid, maar onze eigen positie moeten versterken.' (...)