IJdel? Nee, maar ik weet wel dat ik geen slechte docent ben

| Redactie

'Stomverbaasd' was Enrico Marani toen hij vorige week uitgeroepen werd tot winnaar van de Onderwijsprijs Elektrotechniek 2002. Toch ging de Twentse deeltijdhoogleraar neurofysiologie, door zijn studenten uitgeroepen tot onderwijskunstenaar van het jaar, naar huis met een tas vol loftuitingen, een oorkonde en een knutselpakket.

Marani houdt zich aan de UT twee dagen per week bezig met onderzoek naar een biodegradabele kunstzenuw, verzorgt een minor en doceert de vakken anatomie en fysiologie, neurofysiologie en inleiding biomedische technologie. In Leiden is hij universitair hoofddocent bij de vakgroep fysiologie.

'Ik begreep er helemaal niets van,' bekent Marani telefonisch vanaf zijn Leidse werkplek. 'Ik was al lang blij dat ik een van de vijf genomineerden was. Ik ben tenslotte maar deeltijdhoogleraar en ik werk met vrij kleine groepjes. Ik had verwacht dat iemand van de vaste staf hem zou krijgen. Zeker als je weet hoe verrekte goed zulke jongens als Van Leeuwen en Van Amerongen college geven. Bovendien is het veel makkelijker om uit te leggen hoe het menselijk lichaam werkt dan om abstracte modellen aan studenten uit te leggen. Mensen die dat goed kunnen, daar neem ik mijn petje voor af.'

Wat is het geheim van een goede docent?

'Als docent moet je je open kunnen stellen voor de problematiek die studenten tegenkomen. Je moet je benadering zo kiezen dat ze aan jou zien, dat je met dezelfde problemen hebt geworsteld. Als dat lukt, merk je dat er aan de andere kant iets begint te vibreren. Kijk, als iemand een vraag stelt, en ik geef antwoord, maar die student zegt 'dat bedoelde ik niet', dan heb ik een fout gemaakt: ik heb dan niet onderkend waar hij of zij in zijn denkrichting anders is gegaan dan ik. Het is heel belangrijk om dat soort dingen op te sporen.'

In het juryrapport wordt een toespeling gemaakt op uw vermeende maffiaconnecties ...

'En dat moet ik nu uitleggen? Ach, ik maak daar wel eens grapjes over: ik heb tenslotte een Nederlandse moeder en een Italiaanse vader. In mijn colleges vergelijk ik frauduleuze wetenschappelijke redeneringen wel eens met maffiamethoden.'

Zelfspot en acteerkunst zijn ook sterke punten in uw colleges, zegt de jury. En een beetje ijdel bent u ook wel ...

'Ik neem mezelf wel eens als voorbeeld als ik moet uitleggen dat erzich in het menselijk lichaam soms vet kan ophopen, vooral bij mannen van middelbare leeftijd die niet veel meer aan sport doen en genieten van het leven. Dan heb ik mijn eigen dikke buik bij de hand als levend voorbeeld.

'IJdel ben ik niet. Niet wat betreft mijn kleding, mijn uiterlijk, of in de omgang. Absoluut niet. Maar ik weet natuurlijk wel dat ik geen slechte docent ben. Ik wil iets goed uitleggen, ik wil de dingen die ik doe goed doen en ik wil dat de studenten merken dát het goed is.'

Miko Elwenspoek, de vorige OPEL-prijswinnaar, vindt juist dat een docent dingen niet zo ontzettend goed moet uitleggen: anders gaan de studenten denken dat ze moeilijke stof al helemaal snappen.

'Ik weet dat ze er bij veel faculteiten tegenwoordig van uit gaan dat studenten het meeste leren van veel zelfstudie en het zelf oplossen van problemen. Daar ben ik het maar deels mee eens. Hij heeft gelijk als hij het heeft over ouderejaars. Maar een student zal toch eerst vertrouwd moeten raken met een bepaalde academische denktrant. In het eerste en tweede jaar zul je toch een paar keer voor moeten doen hoe je analyses maakt en oplossingen vindt in jouw deel van de wetenschap, voordat je tegen een student kunt zeggen: zoek het nu zelf maar uit.'

U bent volgens de jury geen fervent voorstander van het gebruik van moderne ondersteunende multimediale middelen; u gebruikt hoogstens dia's.

'Dat is niet zo: voor de voorlichtingsdagen biomedische technologie heb ik nog een beamerpresentatie gemaakt! Bij de uitleg over het menselijk lichaam gebruik ik het liefst twee beelden naast elkaar, van de normale situatie en van de pathologische situatie bijvoorbeeld. Maar probeer hier op de UT maar eens twee beamers en twee projectieschermen in één collegezaal te krijgen! In plaats daarvan gebruik ik dus diaprojecties. Daarmee kan ik tenminste snel en eenvoudig van het ene naar het andere beeld wisselen, heen en terug. We zitten hier dan wel op een technische universiteit, maar de technische voorzieningen om college te geven zijn beperkt. Maar schrijf dat maar niet op. Ach, doe ook maar wel ...'

Al een bestemming voor de knutselartikelen uit het prijzenpakket?

'Jip en Joep komen deze zomer bij ons op bezoek, dus ik geef het aan een van die twee. Maar dat betekent dat ik voor de ander nog snel iets anders moet kopen...'


Enrico Marani: docent met acteertalent (op de foto in de rol van Boerhave)


Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.