Tom Koppen, directeur van het Facilitair Bedrijf sinds januari, zat koud op zijn nieuwe post of het werd menens met de operatie 'herstructering dienstverlening,' die een substantiële bijdrage moet leveren aan de draconische bezuiningingsronde op de UT. Maar bij de afzonderlijke centrale diensten valt weinig meer te halen, weet Koppen achttien jaar directeurschap bij diverse UT-diensten:
'Alleen met de reorganisatie van de diensten, zelfs al betrek je daar de facultaire diensten bij, haal je het bezuinigingsbedrag van 16 miljoen euro lang niet. De facultaire herindeling en de kanteling leveren ook geen noemenswaardige bezuinigingen op: dat is meer een herverdeling van macht en processen. Dus die 16 miljoen haal je alleen als je ook in de primaire processen durft te snijden.'
Toch weet het Facilitair Bedrijf nog een UT-brede besparing van anderhalf miljoen euro plus 23 volledige arbeidsplaatsen aan de bezuinigingsoperatie te leveren. De herstructureringscommissie en het CvB lijken het reorganisatieplan dat Koppen voor de facilitaire dienstverlening van de UT schreef in grote lijnen over te nemen. Is de FB-directeur een tevreden man?
'Ik wil voorop stellen dat al mijn chefs en de dienstraad achter dit plan staan. We hebben dat in goed overleg opgesteld en het stelt ons in staat om verder te gaan waar we al waren. Weliswaar in een stroomversnelling, maar wel in de richting die mijn voorganger Ben Olde Agterhuis al was ingeslagen.'
Koppen doelt daarmee op het relatief nieuwe FB-organisatiemodel, waarbij een beperkt aantal accountmanagers het dienstenpakket afstemt op de wensen van de faculteiten en diensten, terwijl een regiegroep de inkoop, de contracten en vooral de uitbesteding regelt. 'Er is al heel veel uitbesteed, en er is al heel veel bespaard op contracten voor groenonderhoud, schoonmaak en energie bijvoorbeeld, maar als we nog meer raamcontracten afsluiten - waar de faculteiten en diensten dan ook verplicht gebruik van moeten maken - kunnen we nog eens 5% besparen, oftewel een miljoen euro per jaar.'
Wat Koppen betreft wordt straks de centrale financiering van het FB helemaal afgeschaft en omgezet in een systeem waarbij alle facilitaire diensten integraal worden doorberekend, hetzij per gehuurde vierkante meter, hetzij op offertebasis. 'Pas dan maak je echt duidelijk wat alles kost en kunnen onze klanten de prijs en kwaliteit van onze diensten eerlijk vergelijken met die van externe dienstverleners.'
Tijdens en na de reorganisatie van het FB ziet Koppen zijn toko uitgroeien tot een professionele dienstverlener, die behalve als verhuurder en beheerder van alle UT-gebouwen ook voor derden een rol van betekenis gaat vervullen op het gebied van parkmanagement. 'De UT-gemeenschap op de campus blijft natuurlijk onze belangrijkste klant en als het aan mij ligt wordt het FB nooit een commercieel bedrijf. Maar als we voor de UT wat extra inkomsten kunnen genereren dan ben ik daar niet vies van.'
Koppen denkt daarbij aan het Kennispark dat volgens hem 'op enige schaal' toch op de campus zal verrijzen, bevolkt met bedrijven die 'een rechtstreekse relatie' hebben met onderwijs of onderzoek aan de UT, zoals het reeds op de UT gevestigde Telematica-instituut en de Stichting Leerplanontwikkeling. De campusgrond wordt daarvoor niet verkocht, volgens Koppen, maar uitgegeven in erfpacht. 'Er is ooit gedacht dat we daar verschrikkelijk veel geld mee konden verdienen. Dat is niet zo. Rijk worden we er niet van, maar het helpt wel.' Bovendien wil Koppen de bedrijven op het bestaande Business & Sciencepark de mogelijkheid bieden om mee te liften op de raamcontracten die het FB afsluit, om de kosten voor beide partijen te drukken.
Als lid van de stuurgroep Vastgoed heeft Koppen ook bemoeienis met het UT-vastgoedplan, de renovatie- en nieuwbouwoperatie die de UT-financiën onder druk zet. Onlangs brachten Koppen en projectmanager vastgoed Marien Florijn samen met vastgoed-collega's van andere Nederlandse universiteiten een werkbezoek aan vijf Amerikaanse topuniversiteiten. Nuttig wat betreft bouwmogelijkheden en parkmanagement, maar briljante ideeën voor de UT-vastgoedfinanciering deden ze er niet op. Koppen: 'De situatie in Amerika is onvergelijkbaar. Harvard bijvoorbeeld heeft een eigen vermogen van 18 miljard dollar, wat ze vrij kunnen gebruiken voor hun gebouwen. Op de UT hebben we het over een investering van 150 miljoen dollar, waarmee we de gebouwen op peil brengen voor de eerstkomende 20 jaar. Bij Harvard is dat een bedragje wat jaarlijks omgaat in de gebouwenexploitatie ...'
Menno van Duuren
Tom Koppen: ...UT blijft onze belangrijkste klant...
