De plannen om talen- en bètastudies aan de universiteiten te vervangen door een beperkt aantal brede bacheloropleidingen vallen bij de studentenbonden niet in goede aarde. Ze vrezen eenheidsworst.
Eind mei lekten twee plannen uit van universiteitenvereniging VSNU om het onderwijs te organiseren in een aantal brede profielen. Smalle, monodisciplinaire opleidingen als wiskunde of Frans verdwijnen om plaats te maken voor 'natuurwetenschappen en technologie' of 'taal en communicatie'.
De brede bachelors moeten voorzien in de behoefte aan breed geschoolde academici op de arbeidsmarkt. Bovendien zouden de minder eenzijdige studies beter aansluiten op de steeds bredere belangstelling van aankomende studenten. De hoop is dat de eerstejaarsaantallen bij wegkwijnende alfa- en bètawetenschappen in het nieuwe model aantrekken.
Diezelfde studenten reageren niet onverdeeld positief op de plannen. Volgens voorzitter Jonathan Zondag van het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) voorzien de brede bachelors-opleidingen inderdaad in een behoefte, maar hij ziet de profielen liever naast de bestaande studies bestaan. 'Het zou jammer zijn als we het met alleen de brede studies moesten doen.'
Dat vindt ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). Johan Bokdam: 'Het zou heel stom zijn om allemaal hetzelfde te gaan doen. We willen juist meer keuze in het hoger onderwijs.' Bokdam is bang dat studenten straks gedwongen worden alerlei vakken te volgen die niet hun belangstelling hebben. 'Er zijn ook studenten die heel bewust voor natuur- of scheikunde kiezen. Die moet je dan niet lastigvallen met sterrenkunde. Verbreding moet een keuze zijn.'
Bij Jonathan Zondag dringt de vergelijking zich zelfs op met de tweede fase in het voortgezet onderwijs. 'Hebben we net allemaal erkend dat dat is mislukt, willen de universiteiten een soort studiehuis invoeren. Ik zeg het een beetje cru, maar daar doet het wel aan denken.'
Beide studentenbonden zijn niet per se tegen de brede profielen, maar vrezen dat het universitaire onderwijs verwordt tot eenheidsworst. 'Ik weet uit eigen ervaring dat je uiteindelijk niet zoveel opschiet met zo'n brede opleiding', zegt Zondag. 'Dat heeft alleen zin als je goed weet wat je wilt en je je eigen weg kunt zoeken. Veel studenten willen liever een uitgestippeld pad volgen.'
Bokdam pleit voor variatie. 'Laat ze zoiets eerst maar een op een paar plaatsen in Nederland invoeren, zodat er iets te kiezen blijft. Als het dan een groot succes blijkt, kan je het altijd nog uitbreiden.' Hij maakt zich overigens voorlopig weinig zorgen. De technische universiteiten zijn mordicus tegen en verschillende andere collegevoorzitters hebben zich ook al kritisch uitgelaten. 'Het zal zo'n vaart wel niet lopen. En anders gaan we wel wat harder protesteren.'
