Wetenschappelijk directeur dr. Aard Groen ziet nergens anders in Nederland zo'n soort concentratie van ondernemerschap-expertise. Erkenning komt ook vanuit Brussel: NIKOS mag internationaal 'postgraduates' gaan aantrekken voor onderzoek naar 'kennisintensief ondernemerschap in netwerken'.
Een glaasje ouzo ter verwelkoming zou haast toepasselijk zijn, maar bij nader inzien is NIKOS toch niet zo heel Grieks. Het is de afkorting voor het nieuwe Nederlands Instituut voor Kennisintensief Ondernemerschap. 'Voor de zekerheid heb ik een Griekse collega maar even gevraagd of nikos niet ook nog iets anders betekent. Maar het is daar een gewone voornaam,' lacht Groen, die de wetenschappelijke leiding heeft over het instituut. NIKOS verenigt een aantal activiteiten die te vinden waren bij de faculteit Technologie & Management, TSM Business School en bij de voormalige
Liaison Groep. 'Het komt natuurlijk niet uit de lucht vallen, we zijn al jaren bezig om deze zaken beter op elkaar af te stemmen,' licht Groen toe. 'De samenwerking was er dus al, maar veel synergie gaf dit nog niet. Dat gaat nu veranderen,' stelt hij. Door onderwijs, onderzoek, consultancy en business development onder één vlag te brengen, kunnen ze beter van elkaar profiteren, is de filosofie.
Wetenschap
De nadruk ligt op onderzoek, benadrukt Groen. Ondernemen is wetenschap geworden, zeker als we het hebben over de kennisintensieve vormen van ondernemen.
Hoezo wetenschap?
'We kijken vooral naar de dynamiek in de processen. De netwerken in dit type ondernemingen zijn heel heterogeen. Grote bedrijven werken samen met kleine spelers, kennisinstellingen hebben weer een eigen plek. Over die netwerken hebben we veel kennis opgebouwd. Onder meer over de rol van de universiteit als aanjager en over de spin-off van het academisch onderzoek. Dat is als onderzoeksterrein heel actueel.'
In het nieuwe instituut is ook de succesvolle regeling TijdelijkeOndernemersplaatsen (TOP) ondergebracht, waarin een startende ondernemer begeleiding en faciliteiten krijgt van de universiteit, met name in het lastige eerste jaar. 'Die starters volgen we vanaf het begin, ze leveren op hun beurt veel onderzoeksdata. Ze overleven of sneuvelen, groeien spectaculair of blijven klein, gaan op in grotere verbanden. Wetenschappelijk gezien is dat interessant, maar de kennis kan ook weer helpen om de coaching te verbeteren: de cirkel is dan weer rond.'
NIKOS verzorgt daarnaast de minor 'Ondernemerschap' in de reguliere onderwijsprogramma's, en zoekt met partners als de gemeente, de provincie, de OOM en de Technologiekring Twente naar nieuwe initiatieven voor regio-versterking: 'In die zin zie ik de campus, de hele regio eigenlijk, als een laboratorium voor ondernemerschap.'
Marie Curie
Aard Groen is blij met de erkenning vanuit Brussel die hij vorige week op zijn bureau kreeg: de Europese Unie heeft NIKOS aangewezen als 'Marie Curie Training Site'. Onderzoekers uit heel Europa kunnen er voor een periode van drie tot twaalf maanden onderzoek doen naar kennisintensief ondernemen in netwerken. 'De fellow die bij ons onderzoek komt doen, past de kennis in zijn eigen omgeving toe, neemt natuurlijk ook kennis en een netwerk mee. Juist omdat het hier ook om complexe sociale experimenten gaat, denken wij op die manier veel te leren van bijvoorbeeld culturele aspecten, en verstevigen we onze positie in Europa.'
Groen, die zelf Bestuurskunde in Twente studeerde en promoveerde in Groningen, koos na enige consultancy-ervaring toch weer voor de wetenschap in Twente. Hij ziet nergens anders in Nederland zo'n focus op kennisintensief ondernemerschap als in het nieuwe instituut: 'In Groningen en Rotterdam gebeuren leuke dingen op dit gebied, maar veel kleinschaliger. En er zijn raakvlakken met het Economisch Instituut voor het midden- en kleinbedrijf. Maar dat laatste is nogal gericht op detailhandel, daar doen wij niets mee. Het gaat ons om de ondernemen met kennis, in de industrie en zakelijke dienstverlening.'
Wiebe van der Veen
Aart Groen
