Griekse tragedie met eigentijdse trekjes
Wanneer een toneeltekst na meer dan 2000 jaren nog steeds het publiek kan boeien en zelfs verbijsteren, dan moet het wel iets bijzonders zijn, meent Toneelgroep Ztzoy. Medea van de Griekse schrijver Euripides is volgens de amateur toneelvereniging uit Zutphen zo'n stuk. Om het klassieke verhaal toegankelijker te maken is er een eigentijdse raamvertelling toegevoegd. Twee 21-eeuwse toeristen die op zoek gaan na het verhaal van Medea. `Wie was Medea en waarom heeft iedereen zo de pest aan haar?' is de vraag waarop deze twee jongeren in het Griekse Korinthië een antwoord zoeken. Stukje bij beetje ontrafelen zij het verhaal, tot een duidelijk beeld naar voren komt van krachtige, machtige vrouw.
In Medea geeft Euripides een onverwachte wending aan het verhaal van Jason, een bekende Griekse held. Na vele avonturen te hebben beleefd, trouwt hij met Medea, een mooie en intelligente vrouw. Maar ze leven niet `lang en gelukkig'. Euripides stelt zich voor hoe het jaren later afloopt met dit koppel. Samen komen zij, na allerlei omzwervingen, in Korinthië terecht. Jason is Medea ontrouw en wil van haar scheiden om te kunnen trouwen met de jongere prinses Glauke. Op deze manier kan hij koning worden. Bedrogen door haar man, voelt Medea zich verlaten, misbruikt en beroofd van haar eer. Ze zint op wraak en bedenkt een gruwelijke straf. Medea besluit de prinses te doden. Maar daar blijft het niet bij. Voor Jason heeft ze een vreselijke straf in gedachten. Ze wil haar eigen kinderen het leven benemen om zo Jason zijn nageslacht te ontnemen. Deze gruwelijke keuze vormt de basis van het conflict waarmee Medea worstelt.
De Griekse toneelschrijver Euripides werd 484 voor Christus geboren. Net als bij zijn tijdgenoten vinden zijn werken hun oorsprong in de mythologie. De tragedies van Euripides onderscheiden zich echter door de aandacht voor menselijke problemen. Beroemde mythologische figuren werden in zijn werk alledaagse mensen met de goede en vooral slechte eigenschappen die iedereen in zijn omgeving kan aantreffen.Het stuk dat Ztzoy opvoert is gebaseerd op de vertaling van Pé Hawinkels; een tekst die de structuur van Euripides in tact laat. Opvallend hierin zijn de koorteksten, vaak moeilijk toegankelijk voor de hedendaagse toeschouwer, die door de vertaler vervangen zijn door nieuwe gedichten.
Ztzoy werd in 2002 opgericht als onderdeel van de Stichting Stik! in Zutphen. `Vrouw en macht' is een van de uitgangspunten die een rode draad vormen in de toneelstukken van de groep. In 2003 werd een voorstelling van Ztzoy `Het Kamermeisje', uitgeroepen tot beste toneelstuk van dat seizoen in het Vestzaktheater.
Medea, gespeeld door Ztzoy; zaterdag 4 september, 20.30 uur, Het Vestzaktheater, EUR 5, - (4 met union+kaart).
Martine Hilderink
Scène uit Medea (foto Wouter Matthes)
