Zestig studenten trok TCW vorig jaar al, dertig afkomstig van TO en BSK en dertig van het HBO en elders. Volgens Emmy Keizers, hoofd van het bureau onderwijszaken van TCW, zijn er daarvan slechts twee afgevallen. Voor dit jaar hebben zich al 73 gegadigden aangemeld. Negen daarvan komen niet van de UT, 39 hebben het eerste jaar bij TO doorgebracht en 25 bij BSK. Voorlopig is TCW nog een 'kopstudie' waarvoor de propaedeuse bij een van die twee faculteiten moet worden behaald. Penvoerder van de opleiding is de faculteit Wijsbegeerte en maatschappijwetenschappen (WMW).
Volgens onderwijsdecaan drs. Egbert Woudstra heerst bij BSK en TO een beetje de angst dat TCW studenten van hen 'afpikt'. Kannibalisme, noemt hij dat. Dit blijkt mee te vallen. Uit een tijdens het tweede trimester gehouden enquête onder eerstejaars valt op te maken dat bijna twintig BSK-studenten en ruim dertig TO-studenten voor TCW naar de UT zijn gekomen. Bij beide studierichtingen zou slechts een handvol pas tijdens de propaedeuse voor TCW hebben gekozen.
Een van die bewuste TCW-eerstejaars, hij wilde 'iets' met de film gaan doen, is Martijn den Dekker. Vorig jaar begon hij met TO. 'Het eerste jaar is goed bevallen, maar ik ben niet zo gegrepen door TO dat ik denk: nu ga ik hiermee door. De onderwijskundige kant trekt mij helemaal niet.' De twee inleidende vakken over TCW hebben hem ervan overtuigd dat het met zijn keuze wel goed zit. Taal en communicatie bijvoorbeeld: 'Ik wist niet dat ik dat zo leuk zou vinden.'
Anne Struik en Leah Barsema zijn TCW-studenten van het eerste uur. Ze stonden aan de wieg van studievereniging Communiqué, waarvan ze nu respectievelijk voorzitter en secretaris zijn. Het eerste jaar deden ze bestuurskunde. De overstap naar TCW bleek niet gering. 'Je moet hier heel veel in groepjes werken, daar moest ik erg aan wennen. Er gaat ook veel meer tijd in zitten en in het begin weet je niet goed hoe je dat allemaal moet coördineren', vertelt Anne. Leah bekent later: 'Hoe je in een groep moet werken, dat vond ik het moeilijkst, leren communiceren en compromissen sluiten.'
Het maken van cases is een belangrijk onderdeel van de studie, omdat het immers gaat om toegepaste communicatiewetenschap binnen bedrijven of overheid. De UT hoopt zich daarmee in gunstige zin te onderscheiden van de meer theoretische opleidingen in Nijmegen en Amsterdam. Die praktijkgerichte aanpak wekt bij een heleboel mensen de indruk dat TCW een soort HBO-opleiding is, heeft Anne geconstateerd. 'Maar wij behandelen veel meer en gaan veel dieper op de stof in', stelt ze zelfverzekerd.
Natuurlijk vertoonde het studieprogramma afgelopen jaar nog onvolkomenheden maar dat was ook te verwachten vinden de studentes. Sterker nog, voor Leah is 'de uitdaging van een nieuwe studie' een reden geweest voor TCW te kiezen. 'Ik had erop gerekend dat je dan inspraak zou hebben en dat docenten bereid zouden zijn naar je te luisteren.' En zo gaat het ook, verzekert ze. 'Bij BSK wordt een vak al jaren gegeven, dus zo is het nou eenmaal. Hier wordt na afloop heel persoonlijk gevraagd wat je er van vond.'
Het studieprogramma van komend 'eerste' jaar van TCW bevat enkele forse wijzigingen, bevestigt onderwijsdecaan Woudstra. 'Het zal meer techniek op het snijvlak telematica/kennistechnologie bevatten ten koste van inhaalvakken.' De inleiding politicologie voor TO'ers en de inleiding instructietheorie voor BSK'ers werden bijvoorbeeld weinig gewaardeerd. Grote wens is een eigen propaedeuse, en niet alleen omdat de studie hierdoor meer een 'gezicht' krijgt. 'Je zou inhoudelijk wat meer ruimte hebben. Nu is er nauwelijks tijd voor vrije keuze.'
Aanvankelijk keurde de universitaire onderwijsraad de aanvraag voor TCW slechts goed op voorwaarde dat het alleen een bovenbouwopleiding zou zijn. Inmiddels is dit concept van de 'kopstudies' afgeschaft en heeft de vierjarige opleiding het jawoord gekregen. 'Wij praten nu in het bestuur van TCW over de invoering van een eigen P. Als wij de sommetjes goed hebben gemaakt en de faculteiten TO en BSK ervan kunnen overtuigen dat dit financieel niet nadelig is, hopen wij in 1997 met een eigen propaedeuse te starten.'
Het bestuur van TCW ligt in handen van de drie deelnemende faculteiten TO, BSK en WMW. Dat leidt vaak tot vertraging meent Woudstra. 'Op docentenniveau is goed overleg, vooral binnen clusters van vakken. De verhoudingen zijn prima, maar in de besluitvorming over bijvoorbeeld het curriculum merk je toch dat de belangen van de faculteiten meespelen.'
Hij zou dan ook het liefst willen dat voor TCW een 'werkgroep volgens de wet', wordt ingesteld zodat via een dienstverband of detachering personeel direct aan de opleiding kan worden verbonden. 'Ik ben normaal niet zo dol op opleidingsdirecteuren, maar in dit geval, als trekker, zou dat misschien geen gek idee zijn.' De vraag is of faculteiten bereid zijn bevoegdheden in te leveren, maar Woudstra verwacht optimistisch dat ze daar positief tegenover staan. Ook ziet hij wel wat in het bijschaven van de omschrijving van bepaalde leerstoelen in de richting van de toegepaste communicatie.
'Een van de andere nadelen is dat de geldstromen niet via TCW maar via de faculteiten lopen. Het bestuur heeft geen geld in de knip.' Uit de centrale middelen ontvangt de penvoerende faculteit WMW in 1995 178 duizend gulden voor de 'aanloopkosten' van de opleiding. Het ministerie betaalt namelijk pas als diploma's zijn uitgereikt. De verdeling over de faculteiten TO, TBK, BSK en WMW vindt weliswaar plaats door het TCW-bestuur, maar die bepalen zelf naar welke vakgroepen dat gaat. 'Wij zouden dat willen veranderen. Daar waar bevoegdheden liggen moeten ook de middelen zijn. Want nu vraag je de vakgroepen wel een bepaalde prestatie voor vakken, maar je kunt ze niet duidelijk maken wat dat oplevert.'
Voor de kosten van beheer en bestuur ontvangt WMW 205 duizend gulden. Omdat dit onvoldoende is gebleken, voegen WMW, TO en BSK hier elk nog eens vijftienduizend gulden aan toe. Daarnaast kan de opleiding dit jaar aanspraak kan maken op drie ton voor de ontwikkeling van het curriculum.
