Het lenteprogramma van Studium Generale opent zoals gezegd ambitieus met een cyclus op het raakvlak van psychologie en filosofie. 'Wie ben ik?' luidt de vraag op 17, 24 en 31 januari. Voor de beantwoording zijn aangetrokken docent geschiedenis & theorie van de moderne psychologie dr. Jeroen Jansz ('Het Ik, een wankel evenwicht'), ontwikkelingspsycholoog dr. Gerrit Breeuwsma ('Het Ik als sociale constructie') en de Amsterdamse filosoof/columnist dr. Jaap van Heerden ('De zin van zelfkennis of leren leven met een illusie').
Symposia
Twee landensymposia staan voor januari-februari op het programma. Allereerst Zweden en Finland (20 en 21 januari). Historicus drs. J. van Koningsbrugge behandelt Zweden, docent Finoegristiek drs. A. van der Hoeven Finland. Op 3 en 4 februari staan vervolgens Tsjechië en Hongarije centraal. Historicus dr. Hans Renner en docent Oost-Europastudies dr. László Márácz verzorgen de bijdragen. De twee symposia worden door SG georganiseerd in samenwerking met respectievelijk Alembic en Arago. Studiereisjes in aantocht, wellicht.
Hoe kunnen collega-architecten dol zijn op de stugge, strenge gebouwen van Carel Weeber, terwijl passanten en bewoners er spontaan van moeten braken? Lopen tussen kenners en lekenpubliek de ideeën over mooie/lelijke gebouwen zo uiteen? Is de kloof nog te overbruggen? Deze prangende vragen komen aan bod in de cyclus 'Architectuur: bouwen en beleven', waaraan meewerken emeritus-hoogleraar sociologie van de architectuur dr. D. de Jonge, architect en docent bouwkunde ir. H. Engel en architect ir. A. Bhalotra, ontwerper van de experimentele Amersfoortse woonwijk Kattenbroek (7, 14 en 21 februari).
Kleine cyclus
1SG dient in te gaan tegen gevestigde opvattingen, en dat doet ze ook met een kleine cyclus over het belang van Marx ('Marx Revisited', 7 en 14 maart). We moeten deze politieke econoom weer terughalen van de vuilnisbelt der geschiedenis (waar hij sinds de Val van de Muur leek gedropt) omdat het triomferend kapitalisme hardnekkige contradicties blijft vertonen. Hoogleraar filosofie dr. Harry Kunneman, voormalig directeur van de Leeuwardense Sociale Dienst Jan de Boer en sociaal werker Bert Stuurwold spreken in dit verband over Marx, de 'tweedeling' in de samenleving en de toekomst van de verzorgingsstaat.
Het kan qua filosofie niet op: SG herdenkt deze lente ook het feit dat twee eeuwen geleden, in 1795, 'Zum ewigen Frieden' van de Duitse wijsgeer Immanuel Kant verscheen. In dit kleine werk gaf de schrijver van de 'Kritik der reinen Vernunft' een invloedrijk exposé over oorlog, vrede en internationale betrekkingen. Tijdens twee bijeenkomsten (21 en 28 maart) zullen SG-secretaris - en vakfilosoof - dr. Henk Procee en de Nijmeegse rechtsfilosoof dr. Thomas Mertens ingaan op de actualiteit van 'Chinees van Koningsbergen'.
Meteoren
Voor wie nooit weet hoe het nu ook al weer zit met 'Kometen, meteoren en ander goed' lijkt een cursus interessant waarin drie deskundigen (fysicus drs. RobertWielinga, astronoom drs. Theo Jurriëns en fysicus drs. Hans Betlem) de bezoekers een nadere blik op het zonnestelsel zullen bieden, en deze bezoekers tenslotte ook zelf hun ogen de kost kunnen geven tijdens een excursie naar de sterenwacht in het Duitse Lattrop (20 en 27 maart, 3 en 10 april).
Dat dr. Henk Procee filosoof is zullen we weten. Ook dit halfjaar is er weer de mogelijkheid ('herkansing') om zich onder Procees bezonnen leiding over te geven aan een leerzame cursus 'Filosoferen voor beginners' (tweemaal een vrijdagavond en een zaterdagmorgen, op 24 en 25 maart en 7 en 8 april). Uitdrukkelijk voor leken dus, zo valt uit de titel op te maken, maar wellicht ook als opfriscursus voor een meer onderlegd publiek geschikt, aangezien het gaat over 'zelfstandig nadenken over fundamentele vraagstukken'.
Bezetting
Zoals bekend is de bevrijding van de Duitse bezetting dit jaar vijftig jaar geleden. De komende maanden zullen er vol van zijn. Daarom in het kader van de Universitaire Vredesdagenook ook bij SG twee avonden (4 en 11 april) rondom '50 jaar na dato'. De opzet staat nog niet geheel vast, maar het is duidelijk wat de centrale vraag zal zijn: hebben we die Tweede Wereldoorlog nu eindelijk eens achter ons gelaten of zijn we er terecht nog lang niet vanaf?
Een reprise is het symposium 'Nederlandse zeden, Nederlandse gewoonten' (25 april), dat speciaal is opgezet voor UT-studenten en -onderzoekers uit andere landen. Doelstelling van de discussie-avond is om deze groep meer begrip te geven van de Nederlandse culturele eigenaardigheden. Bijdragen van de Britse journalist Marc Fuller (correspondent The Times in Nederland) en de Tsjechisch-Egyptische wetenschapster Ferial Moelaert El Hadidy (EL).
