Adri Pols wilde per se stage lopen in het buitenland. 'Ik denk dat je kortzichtig bent wanneer je in Nederland twee steden verderop stage gaat lopen als je zoveel nieuwe ervaringen op kunt doen. In het buitenland word je in het diepe gegooid, je kent niemand en je moet je zien te redden. Ik denk dat dat je blik verruimt.'
Zijn stagecoördinator kon hem een plek in Ethiopië bieden, maar dat land sprak hem niet zo aan. Vervolgens vulde hij een aanmeldingsformulier in van Shell, dat hij toevallig in zijn postvakje aantrof. Hij werd uitgenodigd voor een gesprek in Den Haag en mocht vervolgens door naar de tweede ronde. 'Je moest een presentatie voorbereiden over een onderwerp dat je ter plekke te horen kreeg en daar vervolgens vragen over beantwoorden. Daarna kreeg je nog een interview.'
Pols deed het blijkbaar goed en kreeg te horen dat hij bij de multinational stage mocht lopen. Maar met een voorkeur voor een bepaald land werd geen rekening gehouden. Wel met de opdracht: hij wilde graag een combinatie van zijn twee studies, bedrijfsinformatietechnologie en informatica. 'Ik was bang dat het België zou zijn of zoiets. Dat is weliswaar buitenland maar ik wilde iets spannends.'
Het werd Gibraltar en daarvan heeft hij geen spijt. 'Ik zou zo terugwillen, het was heel gezellig. Ik ben veel uitgegaan, heb gedoken, gesnowboard in de Sierra Nevada en ben vaak naar Spanje geweest, Sevilla, Grenada, Malaga. Het was lekker weer en dan ging je na het werk even op de fiets naar het strand.' Zijn huisvesting werd geregeld door Shell: een luxe appartement met twee badkamers en uitzicht over zee, Afrika en uiteraard 'de rots'.
'Het grootste deel van Gibraltar is rots, natuurgebied, waar de enige wilde apen in Europa leven. Gibraltar heeft dertigduizend inwoners, is zes kilometer lang en één kilometer breed. Iedereen woont aan de voet van de rots. Maar er rijden meer auto's en brommertjes rond dan dat er bewoners zijn. Op zondag staan de Gibraltezen in de file om een rondje om de rots rijden. Het is voor buitenlanders wat dat betreft een beetje saai. Terwijl ik er was werd juist de tweede disco geopend.'
Falkland-oorlog'Door de rots lopen ongelooflijk veel tunnels die samen langer zijn dan de straten op Gibraltar. De rots is veelal gebruikt voor militaire doeleinden. Bovendien was er een ondergronds ziekenhuis en een ondergrondse krachtcentrale. Shell heeft er vijf opslagkamers die samen 7.500 kubieke meter omvatten.'
'Gibraltar is heel militair ingesteld. Het ligt op de grens van Europa en Afrika en is bijvoorbeeld een vliegtuigbasis geweest tijdens de Falkland- oorlog. Er heerst derhalve ook een militaire sfeer. Maar omdat de Koude Oorlog is afgelopen vertrekken meer en meer militairen. Dat heeft een negatieve weerslag op de economie en als gevolg daarvan op de politieke stabiliteit.'
Spanje erkent het Britse Gibraltar niet en twintig jaar lang, tot 1985, isde grens tussen beide landen gesloten geweest. 'De Gibraltezen willen dat Gibraltar soeverein blijft onder Engeland, want anders verliezen ze hun identiteit. Ze voelen zich geen Spanjaarden. Toen ik er was waren er juist verkiezingen geweest. De auto's reden in colonne toeterend door de straten. Op het werk bij Shell werd officieel niet over politiek gepraat. Voor Shell is het moeilijk, die moet met alle overheden overweg kunnen en stelt zich a-politiek op.'
Aan Spaanse zijde wordt de onafhankelijke opstelling van de Gibraltezen niet gewaardeerd. De Spaanse grenswachten werken aan de grens nog steeds niet mee, waardoor er dagelijks urenlange files staan richting Spanje. De officiële taal is Engels, maar de Gibraltezen spreken doorgaans een eigen, Spaans-Engels, taaltje. 'Dat was een tegenvaller. Ik had gehoopt aan de stage een mooi Brits accent over te houden.'
Aan de overzijde van de twintig kilometer brede Straat van Gibraltar ligt Marokko. 'Een ervaring', vindt Pols. 'Het is een hele andere wereld, de derde wereld, met veel bedelaars en allemaal dingen die aan je verkocht moeten worden. Gibraltar is vrij westers, Spanje is meer plattelands.' Het belastingklimaat op Gibraltar is gunstig. Daarom bevinden zich er veel buitenlandse trusts, advocatenkantoren en dergelijke, waar vooral Denen, Fransen, Spanjaarden, Nederlanders en uiteraard Engelsen werken. Pols heeft zich, via een Nederlandse medewerker van Shell, veelal in hun kringen begeven. 'De Gibraltezen zijn een beetje gesloten. Ze zijn lang geïsoleerd geweest, hebben sterke familiebanden.'
Gibraltar kent ook een lage accijns op sigaretten. 'Bij de grens staan Spaanse werklozen te wachten op de wissel van de wacht, zodat ze nóg een keer de dagelijkse taks van tweehonderd sigaretten per dag kunnen uitvoeren. Of ze binden de sigaretten aan honden die ze de grens over sturen.' De grote jongens transporteren forsere ladingen per speedboot naar Spanje.
Daarnaast komen vanuit Marokko heel wat drugs Europa binnen. Er heerst in het staatje dan ook een beetje een maffiasfeertje: 'Jonge kereltjes met dure auto's'.
De accijns op brandstoffen is eveneens laag op Gibraltar en dat verklaart mede de aanwezigheid van Shell. Pols' opdracht was voor de Gibraltese vestiging een plan van aanpak te schrijven voor een nieuwe IT-infrastructuur waaronder een lokaal netwerk, van een ontwerp tot een planning voor de implementatie en een kosten-batenanalyse. 'Ik ben met de opdracht in het diepe gegooid. Er was een allround IT- en computermanager, die alles moest doen, van een modem in een computer schroeven tot de lange termijnplanning. Van lokale netwerken wist hij net zoveel als ik, dus ik heb veel gebeld met de kantoren van Shell in Nederland en Engeland.'
'Het is uiteindelijk goed gelukt. De algemeen manager was niet zo IT-gericht. Ik wist vantevoren dat het moeilijk zou zijn hem te overtuigen. Maar een tijdje geleden kreeg ik per e-mail te horen dat het netwerk wordt aangelegd.' De UT waardeerde zijn scriptie met een negen. 'Dat vind ik zeker zo belangrijk. Want je kunt wel leuke dingen doen die commercieel heel haalbaar zijn en die mooi zijn voor Shell, maar als het geen academische stage is heb je er ook niks aan.'
Zijn baas had bovendien aan het hoofdkantoor gerapporteerd: we hebben iets aan Adri. Daarop is hij uitgenodigd voor de laatste ronde van een sollici- tatieprocedure, een beoordeling in een assessment centre: anderhalve dag management games en veel interviews. Ook daar is hij goed doorheen gerold en hij zal na zijn afstuderen dan ook bij Shell in dienst treden.
Adri Pols tapt een pilsje in de verzilverde pul die hij ter afscheid van zijn Shell collega's kreeg