De concurrentie om de student is landelijk gezien toegenomen, zo lijkt het. Want alle universiteiten wisten hun 'regiobinding' de laatste twaalf jaar te verminderen. Dit blijkt uit een overzicht dat het CBS deze week publiceert. Bij de grote instellingen geldt dat vooral voor Utrecht. Deze universiteit haalt nog maar 19 procent van zijn eerstejaars uit de onderwijsregio 'Utrecht en omstreken', tegen 28 procent in 1982.
Desondanks zijn alle grote, algemene universiteiten nog steeds sterk aangewezen op hun regio. Zowel de twee Amsterdamse instellingen als de Leidse en Rotterdamse universiteit halen tweederde van hun studenten uit het eigen 'onderwijsgebied' plus twee aangrenzende gebieden. Uitzondering is Utrecht, dat maar eenderde van de studenten van dichtbij haalt.
Ook de gespecialiseerde universiteiten werven in een wijdere omgeving. Dit geldt vooral voor Wageningen, dat studenten van Friesland tot Den Helder en Vlissingen trekt. De drie technische universiteiten beperken zich al meer tot de eigen omgeving. Voor Twente geldt dat nog het minst. Van de generatie '94 komt 35 procent uit het eigen 'onderwijsgebied' plus twee aangrenzende gebieden. Voor de TUE is dat 45 procent. Delft zit hier tussenin.
Ook de groei-universiteit in Maastricht boekte veel vooruitgang in het werven buiten de eigen regio. In '82 was nog bijna 60 procent van alle eerstejaars afkomstig uit zuidelijk Limburg. Dat aandeel is nu nog maar ruim een kwart. Wel blijft de werving vooral op het zuiden gericht: de provincies Brabant en Limburg zijn samen goed voor 65 procent van de Maastrichtse eerstejaars. Uit Friesland werft Maastricht bijvoorbeeld maar 1 procent van zijn studenten; Utrecht haalt daar 4 procent van de instroom vandaan.
Utrecht valt vanuit de studenten gezien sowieso op met zijn landelijke wervingskracht. In tweederde van de 25 onderwijsregio's van het land gaat 10 of meer procent van de studenten naar Utrecht. De Universiteit van Amsterdam haalt zulke scores maar in zes regio's. Een belangrijker concurrent voor Utrecht is in dit opzicht de Nijmeegse universiteit, die in de helft van de regio's een marktaandeel van tien procent haalt. Uit de provincie Groningen kiest 70 procent van alle studenten voor de eigen universiteit. Geen enkele instelling evenaart die score.