Houd je het nog bij? Internet, dat zal je ongetwijfeld bekend in de oren klinken. Intranet, een spelfout? Extranet, wat? Toch kom je de laatste twee termen steeds vaker in de media tegen. In eerste instantie in de vakliteratuur, maar na de Internet-hype die misschien nog steeds niet voorbij is, is nu sprake van een intranet-hype, om van het extranet nog maar even niet te spreken.
Een intranet is in feite niets meer dan een variant op het aloude computernetwerk. Dergelijke computernetwerken worden door organisaties al tientallen jaren gebruikt om gegevens uit te wisselen en om computercapaciteit te verdelen. Een intranet wordt echter op Internet-achtige wijze opgebouwd. Het is in feite een gesloten Internet, dat alleen toegankelijk is voor leden van de organisatie die het intranet beheert. Een intranet is dus niet, zoals het 'echte' Internet, toegankelijk voor iedereen en dat scheelt in problemen met beveiliging, identificatie en performance.
Het verschil is misschien niet zo groot als de hype doet vermoeden, maar een intranet biedt wel degelijk voordelen boven een traditioneel computernetwerk. Zo kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van de standaard Internet-software. Veel mensen kennen die software en kunnen er zo mee aan de slag. De afzetmarkt van dergelijke software is groot en dat houdt de prijs relatief laag. Ontwikkelingen en daarmee verdere vervolmakingen kunnen ongestoord hun doorgang vinden.
Tot zover het verkooppraatje, want waarvoor kun je een intranet nu eigenlijk gebruiken? Internet leent zich bij uitstek voor processen als communicatie en uitwisseling van informatie (tekst, beeld en geluid). Daarnaast wordt Internet steeds meer gebruikt voor commerciële transacties, allerlei elektronische winkels en groothandels hebben het afgelopen jaar hun deuren geopend.
Omdat voor deze toepassingen de software direct en voordelig beschikbaar is, worden negen van de tien intranetten dan ook hiervoor gebruikt. Applicaties voor meer bedrijfskritische processen kunnen wel worden ontwikkeld, maar het belangrijke kostenvoordeel van intranet gaat voor dergelijke op maat gesneden toepassingen grotendeels verloren.
Wanneer je de folders en andere mooie verhalen mag geloven, zou een intranet veel geld moeten besparen door verbeterde communicatie, samenwerking en toegankelijkheid van kennis en informatie. Prachtig, maar objectieve cijfers heeft niemand en het papierloze kantoor bestaat ook nog steeds niet. Destemeer een bewijs van het hype-karakter van intranet. Maar het verkoopt voorlopig in ieder geval wel leuk.
Voor de IT-industrie is er ondertussen gelukkig weer een nieuwe ster aan het firmament: 1997 wordt wellicht het jaar van het extranet. Internet is in de afgelopen jaren niet betrouwbaar genoeg gebleken voor commerciële en bedrijfskritische toepassingen en er staat bovendien te veel -gedateerde- rommel op. Met een intranet kun je alleen maar op overheadkosten besparen. Uit die frustratie is nu het extranet geboren.
Een extranet is net als een intranet een Internet-achtig netwerk, met een bepaalde organisatie als eigenaar, maar is daarnaast ook toegankelijk voor betrouwbare externe relaties (afnemers, leveranciers, overheden, etc.). Dergelijke extranetten vormen een belangrijke commerciële concurrent voor Internet. Het probleem van Internet is namelijk dat het van iedereen is. Ten eerste is er geen limiet gesteld aan het aantal gebruikers waardoor Internet steeds vaker 'vol' zit. Ten tweede gaat het dataverkeer langs vele partijen die stuk voor stuk pogingen kunnen ondernemen de data te onderscheppen of te manipuleren. Deelnemen aan Internet geschiedt dus geheel op eigen risico.
Deze bezwaren gelden niet voor een extranet. Zo'n 'privé- Internet' is eigendom van een bepaalde organisatie. Deze organisatie moet bepaalde garanties geven ten aanzien van de performance en de beveiliging en heeftdaar zelf ook baat bij. Het informatie-aanbod op een extranet is natuurlijk kleiner dan op Internet, maar kan wel op de doelgroep worden afgestemd en is dus waardevoller.
De vraag is alleen of het ontstaan van tientallen afzonderlijke extranetten wenselijk is. Het verkrijgen van een totaalpakket aan informatie kan op die manier bijzonder omslachtig worden. Dat bezwaar geldt niet voor Internet, omdat daarop immers zeer diverse informatie beschikbaar is. Een wereldwijd netwerk dat de voordelen van Internet en extranet in zich verenigt kan dus wel eens de toekomst hebben. Suggesties voor een naam kun je sturen naar: [email protected].
