Lang moest de TBK-vakgroep Technologie & Organisatie moeite doen om de Europese Commissie van hun expertise te overtuigen. Dit jaar haalden de onderzoekers in één klap twee grote projecten binnen. Een hele opluchting.
'Verandering van beleidsinzichten bij de Europese Commissie hebben onze kansen op derde geldstroom onderzoek flink vergroot,' zegt ir. Roel Schuring van de TBK-vakgroep Technologie & Organisatie. Volgens hem zien de beleidsmakers in Brussel steeds meer in dat innovatieve bedrijven niet met techniek alleen succes kunnen afdwingen. 'Wie wil innoveren moet technologisch onderzoek goed organiseren en plannen. En dat is nou net onze specialiteit', aldus Schuring.
Eerdere aanvragen van de vakgroep liepen stuk op de specialistische, technische invalshoek waarnaar gevraagd werd. Hieraan konden de TBK-ers niet goed voldoen, hoewel een onderzoeksvoorstel in het derde Kaderprogramma het bijna haalde. Nu, in het vierde, heeft Technologie & Organsatie in één klap twee projecten binnengehaald. De mogelijkheden in het vijfde programma zullen nog groter zijn.
Dr. ir. Harry Boer, UHD bij de vakgroep: 'Deze twee onderzoeken omvatten 278.000 Ecu. Voor de uitstraling binnen de UT vinden we dit resultaat erg belangrijk. De recente onderzoeksvisitatie viel nogal ongunstig uit. Nu kunnen we laten zien wat we waard zijn. Extern onderzoek heeft de laatste jaren veel status gekregen. We zijn blij dat we nu capaciteit aan ons team kunnen toevoegen.'
De TBK-ers willen niet méér, maar wel beter onderzoek verrichten. De ruime ervaring van projecten in het bedrijfsleven komt daarbij goed van pas. Met het zogenoemde CIMA-project (Continuous Improvement & Innovation Management) is 90.000 Ecu gemoeid. Samenwerking vindt plaats met universiteiten uit Italië, Australië, Groot Brittannië, Ierland en Zweden. Alle deelnemers maken deel uit van bedrijvennetwerken. In het onderzoek wordt gekeken hoe bedrijven die samenwerken bij de ontwikkeling van nieuwe producten kunnen leren om dat in toekomstige projecten beter, sneller en goedkoper te doen.
Boer: 'In tegenstelling tot een productie-afdeling maakt een ontwikkelafdeling geen tastbaar product. De output is minder voorspelbaar en bovendien abstracter. Toch wordt er een prestatie geleverd waarbij efficiency belangrijk is.'
Benadering
Om dit traject kritisch bedrijfskundig te bekijken zijn moderne inzichten uit Japan niet meer weg te denken. Deze benadering gaat er van uit dat veel kleine verbeteringen een grote stap voorwaarts kunnen betekenen. In het Westen zijn bedrijven eerder geneigd om radicaal te innoveren. Daarmee loopt men veel risico, en wordt de reeds aanwezige kennis vaak slecht benut.
Drs. José Gieskes noemt software-ontwikkeling als concreet voorbeeld. 'Je kunt bugs die je in een ontwikkeltraject tegenkomt, handig rubriceren zodat je bij de volgende generatie programma's niet weer tegen dezelfde problemen aanloopt.' De organisatievorm van technologisch onderzoek is een ander belangrijk aandachtspunt. Vaak is het slim om in een eerste fase ervaren onderzoekers het traject te laten plannen, en goed te laten inschatten waar het ontwikkelwerk zit en welke technologieën er al bekend zijn. In het vervolg kunnen deskundigen dan het traject uitvoeren.
Schuring: 'Het gaat erom dat de organisatie leert. Dus dat je weet op welke punten de volgende keer verbetering mogelijk is. Wij zeggen altijd dat een bedrijf zijn verbeteringspotentieel moet vergroten.'
Het tweede Europese onderzoek heet CUTE: Continuous Improvement Using Information Technology for Excellence. Hier vindt directe samenwerking met het bedrijfsleven plaats. De Griekse IT-ontwikkelaar Tassis is de belangrijkste partner. CUTE is gericht op verbeterprocessen in het midden- en klein bedrijf. Het resultaat wordt in dit geval geleverd als software-tool & multimediatoepassing. Laagdrempelige adviezen en procedure-beschrijvingen moeten MKB-vertegenwoordigers de helpende hand bieden bij lastige kwesties.
Probleem
Het terugbrengen van de doorlooptijd van een product is een probleem dat regelmatig voorkomt. Zo kunnen de steltijden van een machine te lang zijn. De methoden om deze terug te dringen zijn talrijk en vragen om een gespecialiseerde aanpak. De vraag is dan of een extern expert dit moet doen - een oplossing die vooral voor kleine bedrijven erg duur kan zijn - of dat een team van werknemers een cursus gaat volgen om zo zelf in te grijpen. Bij eenmalige veranderingen is een expert aantrekkelijker dan wanneer dergelijke bijstellingen ook in de toekomst verwacht kunnen worden.
Boer: 'De bedoeling van CUTE is niet dat er een pasklaar antwoord op iedere specifieke situatie komt. Wel kan de software-tool een belangrijk hulpmiddel zijn bij het wikken en wegen. Daardoor weet je in ieder geval zeker dat het afwegingsproces goed is doorlopen.'
