De onderzoeksorganisaties KNAW en NWO hanteren leeftijdsgrenzen bij het aanstellen van promovendi en postdocs (promovendi die verder gaan in de wetenschap) die voor vrouwen nadelig uitpakken. Aan deze indirecte discriminatie moet een eind komen.
Dat zegt de commissie Gelijke Behandeling. Volgens de commissie zijn de leeftijdsgrenzen die KNAW en NWO hanteren indirect discriminerend voor vrouwen. Zij adviseert de organisaties om de leeftijdscriteria af te schaffen, of daarop in ieder geval een uitzondering te maken voor vrouwen met kinderen.
Met de uitspraak worden de Groningse rechtssocioloog prof. J. Griffith en het Nederlands Genootschap Vrouwenstudies in het gelijk gesteld. Die hadden eerder tijdens een zitting in maart betoogd dat de op het oog neutrale leeftijdsgrenzen van 35 jaar voor een promovendus en veertig jaar voor een postdoc in de praktijk vooral vrouwen treffen.
Vrouwen kunnen vaak niet aan de leeftijdscriteria voldoen. Ze onderbreken hun wetenschappelijke loopbaan vaak voor het krijgen en verzorgen van kinderen. Ook werken zij om die reden vaker in deeltijd, waardoor zij ouder zijn wanneer zij hun proefschrift af hebben. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat 70 tot 80 procent van de hoog opgeleide vrouwen na hun 28ste levensjaar kinderen krijgen. Ruim vier keer zo veel vrouwen als mannen met een hogere opleiding werken in deeltijd.
Volgens de commissie zijn de redenen die KNAW en NWO aanvoeren voor het instellen van de leeftijdscriteria 'te algemeen en niet overtuigend'. Dat de twee organisaties het liefst jonge onderzoekers aan het werk zetten om tot een evenwichtige leeftijdsopbouw van wetenschappers te komen, is een te vage en niet te toetsen grond voor het hanteren van deze specifieke leeftijdsgrenzen. Het feit dat jonge onderzoekers een grotere kans hebben op de arbeidsmarkt, en daardoor minder vaak wachtgeld zouden behoeven, is geen rechtvaardiging voor het instellen van indirect discriminerende regels.
De beide onderzoeksorganisaties beraden zich op maatregelen naar aanleiding van de uitspraak. NWO wacht het liefst de nieuwe wet gelijke behandeling af, die momenteel bij de Tweede Kamer ligt.
