Ritzen zet zijn plannen uiteen in een brief aan de Tweede Kamer. Binnenkort start al een campagne die aankomende studenten moet verleiden te kiezen voor een pabo. De minister kondigt nu ook iets dergelijks aan voor opleidingen tot leraar in het voortgezet onderwijs, de nlo's. Die campagne komt er volgend jaar.
In een proef wil Ritzen uitzoeken of academici al na drie maanden bijscholing aan het werk kunnen op een basisschool. Ze moeten dan wel nog eens 21 maanden via afwisselend leren en werken het leraarsvak onder de knie krijgen.
Op dit ogenblik zijn er al elf pabo's die een tweejarige cursus voor academici hebben, en twee weken geleden liet staatssecretaris Netelenbos al weten dat die uitgebreid moeten worden. Maar een leer-werk-variant bestaat nog niet. Het experiment daarmee zal kleinschalig zijn, schrijft Ritzen: slechts één pabo en ten hoogste dertig studenten doen eraan mee.
Een tweede experiment wil Ritzen starten met leraren Duits voor het voortgezet onderwijs. Die zouden geworven kunnen worden onder Duitsers. Native speakers kunnen niet alleen de taal onderwijzen, voert de minister als bijkomend voordeel aan, maar zijn ook beter thuis in de cultuur van hun land.
In zijn brief aan de Tweede Kamer rekent Ritzen voor dat vraag en aanbod op de arbeidsmarkt nu nog redelijk in evenwicht zijn. Maar onder meer door de verkleining van de klassen op basisscholen en door de arbeidsduurverkorting zal de komende jaren de vraag naar leraren toenemen. Ook de vergrijzing speelt een rol: de komende jaren zal vrij veel personeel stoppen met werken.
De toenemende vraag naar leraren doet zich zowel in het basis- als in het voortgezet onderwijs voor. Alleen de behoefte aan leraren voor de hoogste klassen van het voortgezet onderwijs daalt voorlopig nog een paar jaar. Maar over de hele linie geldt: zonder nieuwe maatregelen zullen scholen in de toekomst moeilijk aan personeel kunnen komen.
Ritzen denkt overigens een deel van zijn werk al gedaan te hebben. Zo is het salaris van een beginnend leraar op een basisschool inmiddels hoger dan dat van verpleegkundigen en maatschappelijk werkers, maar ook van mensen met een hbo-diploma in de sectoren techniek en economie. Volgens de minister heeft het beroep van leraar daardoor de afgelopen jaren aan aantrekkingskracht gewonnen.
