Nederlandse onderzoekers ontwikkelden een veelbelovende behandelmethode voor kinderen met ernstige reuma. Twee kinderen zijn al geholpen, en de komende vier jaar zullen ruim dertig anderen dezelfde therapie ondergaan.
Mart van de Laar is reumatoloog bij Medisch Spectrum Twente en collega van prof. dr. J.J. Rasker, deeltijdhoogleraar bij de vakgroep Psychologie waarmee de MST-reumatologen al jaren intensief samenwerken.
'Er is reden tot voorzichtig optimisme. Aangetoond is dat beenmerg een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van reumatoïde artritis (r.a.). De resultaten van de beenmergbehandelingen zien er voorlopig zeer succesvol uit, maar voor chronische ziekten is een lange follow-up noodzakelijk. Van echt schokkende resultaten is nog geen sprake: een aantal van twee is in de biologie erg laag.'
Wordt beenmergtransplantatie in de toekomst een belangrijke behandelmethode tegen r.a.?
'Die kans zit er in, al is de uiteindelijke omvang moeilijk in te schatten. De gezondheidswinst is vooral voor jonge mensen zeer groot. Een behandeling bij volwassenen is misschien mogelijk maar het totaalbeeld ziet er dan anders uit.
'Wanneer de procedure "bewezen effectief" blijkt, beslist de politiek over de status die de behandeling krijgt. Omdat beenmergtransplantaties uiterst kostbaar zijn bestaan hiervoor speciale budgetten. Die moet de minister vrijmaken.'
Hebben de Nederlandse onderzoekers een internationaal aansprekend succes geboekt?
'De onderzoekers - met als initiatiefnemer kinderarts dr. Wytze Kuis uit Utrecht - zijn internationaal al zeer erkend. Ik zou de resultaten "behoorlijk doorbrekend" willen noemen. Dit is het eerste onderzoek op dit terrein dat min of meer zorgvuldig is uitgevoerd met een representatieve groep patiënten.'
Bij kanker is beenmergtransplantatie allang gangbaar. Waarom dan nu pas een soortgelijke therapie tegen reuma?
'De ideeën bestonden al langer maar deze beenmergtransplantaties betekenen een zware belasting met verschillende complicatie-risico's; er komt een bestraling aan te pas, en het is mogelijk dat het getransplanteerde beenmerg niet aanslaat.
'De laatste tien jaar hebben technische verbeteringen deze risico's aanzienlijk verminderd. Bovendien is steeds meer duidelijk geworden dat r.a. geen goedaardige ziekte is. Het kan leiden tot blijvende invaliditeit en patiënten kunnen weldegelijk aan de gevolgen overlijden.'
