'Vanaf 1998 hebben alle studenten in ons land een chipkaart', jubelde het consortium in januari vorig jaar. Misschien dat ooit alle studenten een studentenchipkaart krijgen. Maar volgend jaar zeker nog niet, zoveel is inmiddels duidelijk. Universiteiten en studenten laten zich niet als makke schapen een nieuw technologisch snufje opdringen.
De weerstand van de universiteiten is volgens Carel van Eykelenburg van de IB-Groep voor een belangrijk deel te wijten aan de 'pleuris' die uitbrak door de komst van de chipper (ING/PTT Telecom) naast de chipknip van de gezamenlijke banken. Tot dan toe had bankierend Nederland eendrachtig gewerkt aan één elektronische portemonnee voor iedereen. Van Eykelenburg: 'Tijdens de race first to market die volgde, werden door beide partijen allerlei wilde beloften gedaan die de onderwijswereld het hoofd op hol deed slaan.'
De onderwijsinstellingen, die doorgaans toch al het liefst hun eigengereide gang gaan, zagen mogelijkheden zich te onttrekken aan het monopolistische consortium. Dat ging op zijn beurt aan de slag om te redden wat er te redden viel. Het consortium lijkt daarin deels geslaagd.
Maar de chipknip/chipper strijd is in onderwijsland nog niet gestreden. Easychip bv biedt de onderwijsinstellingen namens de banken chipruimte op de bankpasjes met chipknip. Ze kunnen een deel van hun pasje huren of het hele pasje in licentie nemen en naar eigen goeddunken inrichten en vormgeven. Volgens woordvoerder Paul Menting is een voordeel van de kaart van Easychip dat de technologie heel open is. Hierdoor zou de kaart bijvoorbeeld ook bij alle bibliotheken in Nederland gebruikt kunnen worden.
Menting: 'Wij weten dat er in de markt behoefte is aan meer soorten kaarten. Enkele mbo- en hbo-instellingen hebben expliciet niet voor de Stichting Studentenchipkaart gekozen. Wij vinden dat het product van onze concurrent niet in goede verhouding staat tot de prijs.' Easychip heeft nog geen prijs vastgesteld. Menting vertelt dat de kaart van de banken momenteel door verschillende onderwijsinstellingen wordt getest. Welke kan hij niet zeggen. Chipkaartbusiness ligt gevoelig. 'Héél gevoelig'.
Volgens Menting hebben Easychip en de IB-Groep nadrukkelijk de wens uitgesproken samen te werken. Momenteel zou op hoog niveau onderhandeld worden. Een woordvoerder van de IB-Groep ontkent beide uitspraken ten stelligste. Dat zou immers bijna gelijk staan aan hoogverraad. Wel geeft hij toe dat Van Eykelenburg binnenkort met Easychip zal spreken.
'De banken zijn als de dood dat de Postbank meer grip op studenten zal krijgen. Maar het onderwijs wil een eigen kaart waarvan de functionaliteiten zijn toegespitst op het onderwijs. Ik denk dat het initiatief van Easychip een stille dood zal sterven', bagatelliseert directeur Ritsema van de Stichting Studentenchipkaart. 'Concurrentie scherpt ons hier intern om naar de klant te luisteren', reageert ook Van Eykelenburg van de IB-Groep luchtigjes.
'De studentenchipkaart dient zowel het gemak van de student als de efficiency van de onderwijsinstelling', meldt de folder van de gelijknamige stichting. Het zal best. Maar tegelijkertijd voert de IB-Groep een strijd tegen de papierstroom en vechten de banken om de gunst van de student - ofwel de gunst van de onderwijsinstelling.
Vraag is of studenten het spelletje mee willen spelen. CvB-lid Schutte gebruikt nog steeds zijn acceptgiro's in plaats van Girotel. Dus nee, misschien zitten studenten nog wel niet massaal op de mogelijkheden van de chipkaart te wachten, stelt hij schouderophalend. 'Niemand gaat dood als we geen chipkaart hebben om de toegang tot gebouwen te regelen. Maar de UT heeft telematica als speerpunt. Wij moeten aan experimenten meedoen, ervan leren en onze opgedane expertise delen met de gemeenschap. Ik zou haast zeggen: amen.'
