In Indonesië verandert de gespannen situatie van uur tot uur.
Prof. dr. ir. Erik-Joost de Bruijn, voorzitter van de Vakgroep Ontwikkelingskunde: 'De studenten zijn in Indonesië altijd de motor geweest achter het protest tegen het huidige regime.'
Zijn er niet veel minder hervormingsgezinde studenten dan oproerkraaiers en plunderaars?
'Die voorstelling van zaken, die de regering maar al te graag in stand houdt, is veel te simpel. Er heerst onder de bevolking al jarenlang een diepe onvrede, en het protest wordt breed gedragen. Maar het risico blijft levensgroot dat een flink deel van de demonstranten zal afhaken wanneer grof geweld wordt ingezet.'
Heeft u in de contacten van de VOK met Indonesië altijd aansluiting gezocht bij deze studenten?
'Niet actief. Een wetenschapper moet zich politiek neutraal opstellen. In de projecten die we begeleiden staat de wetenschappelijke vraagstelling centraal.
'We brengen Indonesische studenten en stafleden in contact met westerse collega's. Ze zien en ondervinden dat er andere manieren zijn om met elkaar om te gaan. Het bevorderen van deze bewustwording is best belangrijk.
'Wel zie ik een bewuste rol in het doorgeven van informatie. Tijdens de protesten in 1975 was ik ook in Indonesië. Toen waren de verbindingen met de buitenwereld afgesloten. 's Ochtends hoorde ik via de wereldomroep over de processen en straffen tegen opgepakte studentenleiders. In de colleges vertelde ik de studenten wat er met hun vrienden, letterlijk om de hoek van de straat, was gebeurd.'
Zijn er nu studenten in Indonesië?
'Er zitten zes studenten van de VOK in Indonesië: vier in Bandung, twee in of in de buurt van Jakarta. Ze hebben veel contact met de ambassade en ze mailen en telefoneren regelmatig naar Nederland. In tegenstelling tot vroeger zijn al deze verbindingen opvallende genoeg nog intact. Op dit moment zijn ook drie promovendi uit Indonesië hier. Voor hen is het ook heel spannend en emotioneel.'
Wat hoopt u dat er zal gebeuren?
'Ik hoop niet dat de regering met grove machtsuitoefening haar positie verdedigt zodat er een bloedbad ontstaat.
'Maar je vroeg wat ik wèl hoopte. Dat is een moeilijke vraag. Ik hoop op snelle politieke hervormingen, en dat de bevolking in de toekomst meer kan profiteren van de economische groei, want de economische crisis is een rechtstreeks gevolg van de slechte manier waarop het land bestuurd wordt.
'Dit is een lange, lange weg. De mensen die denken dat er in Indonesië een snelle oplossing mogelijk is hebben ongelijk. Daarvoor zijn er teveel mensen die belang hebben bij de handhaving van de macht. Bovendien zijn de tegenstellingen van de protesterende groepen te groot.'
