De Amsterdamse politicologe Susanne van de Wateringen is de winnaar geworden van de Nationale scriptieprijs 1997. De prijs, zevenduizend gulden, is haar afgelopen dinsdag overhandigd door emeritus-sterrenkundige prof.dr. C. de Jager. De afstudeerscriptie van UT-student Roel Nahuis was een van de acht genomineerde werken. Er waren 469 inzendingen.
Nahuis' scriptie, 'De strijd tegen pijn: Over de culturele neveneffecten van pijn bestrijding', is een voorzichtig pleidooi voor de kunst van het leiden. Volgens Nahuis is pijn voor de moderne mens een technische hapering, die met technische middelen moet worden opgelost. Wanneer dat niet blijkt te lukken, volgt een rondgang langs steeds nieuwe technici. Mensen leggen zich, in een medische wereld waar de patiënt als cliënt recht op genezing heeft, niet neer bij een onomkeerbare situatie. Wanneer een artsen zeggen aan de grens van hun hulpverleningsmogelijkheden te zitten, kunnen mensen dat maar moeilijk accepteren. Illustratief is een voorbeeld van een patiënt uit het Enschedese verpleegtehuis het Roessingh, die wordt voortgedreven door haar geloof in een mogelijke genezing. De vrouw zag, na huisarts en fysiotherapeut, achtereenvolgens een orthopedisch chirurg, een psychiater, een neuroloog, meerdere reumatologen, weer een andere orthopedisch chirurg en een acupuncturist. Na de manueel therapeut en de chiropractiker schuift ze door in het alternatieve circuit en komt ze uit bij een magnetiseur en Jomanda in Tiel. De diverse operaties en medicijnen deden niets en sommige therapieën werkten zelfs averechts. De vrouw raakte totaal afhankelijk van de medische zorg en belandde, nadat ze depressief werd, bij de psychiater.
Het treurige voorbeeld maakt duidelijk dat pijn lijden niet meer onvermijdelijk bij het leven hoort, maar als een technisch oplosbaar probleem wordt gezien. Nog niet zo lang geleden werd pijn ervaren als iets dat op verschillende manieren kan worden vormgegeven: als een loutering bijvoorbeeld, die je gelaten kon ondergaan en waarvan het dragen een toetssteen van iemands persoonlijke waardigheid was.
Volgens Nahuis wordt het zaak om chronische pijnpatiënten betekenissen, normen en gedragingen die niet meet uit onze traditie worden overgeleverd, opnieuw aan te leren. 'Mensen moeten hun eigen leven vorm geven. Lijden vergt oefening, vorming, acceptatie en waardering. Dit zijn geen sociaal-psychologische variabelen die operationeel gemaakt kunnen worden; dit zijn de wijsgerige uitgangspunten van het levensverhaal.'
